Od ponad 10 lat rynek złota znajduje się w trendzie wzrostowym. Ma na to wpływ wiele czynników o znaczeniu globalnym..
Jako przyczynę aprecjacji kursu złota analitycy wskazują najczęściej na osłabienie dolara, obawy o inflację, inwestycje funduszy i ludności, zakupy ze strony banków centralnych, wyczerpywanie się zasobów i coraz wyższe koszty produkcji, zapotrzebowanie potrzeby nowoczesnych technologii czy niepokoje polityczne na świecie a także obawy o nadejście kryzysu.
Badania World Gold Council pokazały, jak mocno na rynek złota w ostatnich kilku latach oddziałują socjoekonomiczne zmiany zachodzące w różnych społeczeństwach. Stwierdzono mianowicie, że coraz większą rolę w kreowaniu popytu na złoto odgrywają kobiety współczesnego świata. Jest to już gorączka złota. Kobiece preferencje w zakresie dysponowania pieniędzmi znacznie odbiegają od męskich. Dowodem tego są dane zawarte w raporcie World Gold Council. Otóż w 2002 oraz 2005 r. zadano reprezentatywnej grupie ponad 9 tysięcy respondentek z sześciu krajów: Chiny, Indie, Włochy, Arabia Saudyjska, Stany Zjednoczone i Turcja następujące pytanie: „Na co byś wydała w pierwszej kolejności podarowane Ci 500 dolarów?”. W 2002 r. 33 proc. kobiet odpowiedziało, że kupiłoby sobie Jako przyczynę aprecjacji kursu tego kruszcu analitycy wskazują najczęściej na osłabienie dolara, obawy o inflację, inwestycje funduszy i ludności, zakupy ze strony banków centralnych, wyczerpywanie się zasobów i coraz wyższe koszty produkcji, zapotrzebowanie potrzeby nowoczesnych technologii czy niepokoje polityczne na świecie a także obawy o nadejście kryzysu.. Jednak w 2005 r. już 43 proc. pań wydałoby otrzymaną sumkę na zakupy złotych precjozów - wzrost o 10 punktów procentowych. Czyżby była to miara tempa współczesnej emancypacji? Niestety tylko 17 proc. kobiet złożyłoby otrzymane 500 dolarów na lokatę bankową lub zainwestowało w papiery wartościowe. Stąd wniosek, że rynek kapitałowy winien liczyć raczej na mężczyzn. Jednak preferencje kobiet są bardzo zróżnicowane w zależności od regionu świata. Największy sentyment do złota wykazują Hinduski, wychowane w wielowiekowej tradycji przywiązania do złota. W 2005 r. aż 83 proc. z nich po otrzymaniu 500 dolarów zamiast weekendu za miasto, modnej odzieży, obiadu w miłej restauracji czy inwestycji finansowych wybrałoby wizytę u jubilera-złotnika, to jest o 18 punktów procentowych więcej niż trzy lata wcześniej.
Na drugim miejscu pod względem umiłowania złota w 2005 r. uplasowały się Turczynki (62 proc.) a trzecim Amerykanki (53 proc.). Kobiety z Chin zamiast złota (15 proc.) wybrałyby chętniej weekendowy wypad za miasto lub zakupy modnej konfekcji.
Źródło: World Gold Council
Podłożem tak wielkiego zainteresowania złotem u kobiet jest wrodzone upodobanie do zdobienia swego ciała. Jednak dla jego realizacji niezbędne są pieniądze. Obecny wzrost wartości zakupów damskiej biżuterii wynika w znacznej mierze z emancypacji społecznej i ekonomicznej pięknej płci, jaka dokonuje się w ostatnich dziesiątkach lat. W szczególności dotyczy to krajów, gdzie panował uświęcony tradycją patriarchat. Dynamiczne zmiany gospodarcze i społeczne zachodzą w Azji, zamieszkałej przez ponad 1,85 mld kobiet. Tam sytuacja zmienia się z roku na rok. Kobiety coraz częściej zdobywają wyższe wykształcenie, tytuły naukowe, obejmują ważne stanowiska w polityce, administracji i biznesie. Awans społeczny kobiet powoduje, że osiągają one osobiste przychody, niejednokrotnie na poziomie otrzymywanym przez mężczyzn. Stają się więc finansowo niezależne. Zwiększa się też ilość kobiet, które poświęciły się robieniu kariery i odkładają w czasie założenie rodziny. Wówczas z jednej strony całe dochody mogą przeznaczać tylko na własne potrzeby, z drugiej – nikt nie może ograniczyć ich suwerenności finansowej a więc swobody wyboru. Samodzielne kobiety nie będąc zobowiązane uzyskiwać od kogokolwiek akceptacji swych decyzji mogą decydować o osobistych wydatkach. Nie muszą też oczekiwać okazji aby otrzymać złoty prezent. Większość z mężczyzn zazwyczaj kończy obdarowywanie złotem dam swego serca na zakupie pierścionka zaręczynowego i obrączek ślubnych. Jak pokazują wyniki badań World Gold Council panie pragną gromadzić złote ozdoby przez całe życie. Walentynki nie posiadają silnie zakorzenionej tradycji obdarowywania partnerki cennymi precjozami. Jednak na Zachodzie działania promocyjne w tym zakresie zostały już uruchomione i efekty są już zauważalne. A przecież złoty upominek pozostawia niezapomniane uczucie w sercach zakochanych. W szczególności panie są wrażliwe na takie dowody miłości. Na rynek złota mocno oddziałują gwiazdkowe zakupy, z których znaczącą wartość stanowią prezenty wykonane ze złota. Gorączka handlowa rozpoczyna się już po Halloween, szczególnie w Stanach Zjednoczonych.
Szczególną okazją dla dawania złotych upominków w Indiach jest święto Diwali obchodzone na początku czwartego kwartału. Wzrastające w tym czasie zapotrzebowanie na złoto oddziałuje skutecznie na rynek globalny. Indie to jedna z najlepiej rozwijających się gospodarek świata. To także największy konsument złota na świecie, generujący 20 proc. światowego popytu. Roczny popyt na złoto ze strony jubilerów tego kraju stanowi około 600 ton, to jest ponad półtora razy więcej niż zużywają złotnicy ze Stanów Zjednoczonych. Aż 35 proc. inwestycji detalicznych w sztabki i monety pochodzi z Indii. Kraj ten zamieszkuje około 550 mln kobiet, z których coraz większa grupa awansuje społecznie, zawodowo i finansowo. Dziś Hinduski pracują nie tylko w administracji państwowej lecz również obejmują ważne posady w wielu gałęziach dynamicznie rozwijającej się gospodarki. Nie można przeoczyć faktu, iż rokrocznie w Indiach zawiera się 10 mln ślubów, co wzmaga popyt na złoto płynący z tego kraju. Banki tego kraju oferują specjalne preferencyjne kredyty na kupno złotej biżuterii dla nowożeńców. Długie weekendy w Stanach Zjednoczonych, święta narodowe, Chiński Nowy Rok są również okazją do odwiedzenia centrów handlowych i zwiększonych zakupów szlachetnych precjozów.
W efekcie działania powyższych czynników rynek złota charakteryzuje się sezonowością. Największy popyt odnotowywany jest w czwartym kwartale. Dobrze sprzedaje się złoto również w pierwszym kwartale. W drugim i trzecim następuje zmniejszenie obrotów ze względu na brak szczególnych okazji. Jednym z nielicznych czynników oddziałujących na rynek w trzecim kwartale są zwiększone zakupy wyrobów ze złota przez turystów w Turcji i krajach arabskich. Jednak w tym czasie religia zabrania Hindusom dokonywania zakupów złota, co okresowo zmniejsza sprzedaż na Półwyspie Indyjskim.
Mężczyźni mają zazwyczaj trudności ze zrozumieniem kobiecej natury. Jednak analitycy World Gold Council starali poznać motywacje, jakimi kierują się kobiety podejmując decyzje o zakupach złotej biżuterii. Otóż przede wszystkim wynikają one z: chęci dobrego samopoczucia (51 proc.). Kolejne czynniki to: sentyment (46 proc.), chęć podkreślenia indywidualności (35 proc.), dążenie do sprostania modzie (28 proc.), marzenie bycia cool (21 proc.). Największą wagę do dobrego samopoczucia z posiadania zapasów złotej biżuterii przywiązują kobiety z Indii oraz Stanów Zjednoczonych.
Wartość wewnętrzna złota jest akcentowana przez wszystkie panie, w szczególności przez Amerykanki (USA), które uważają, że złoto jest zarówno inwestycją, jak też modną ozdobą. To nie tylko dodatek do ubioru lecz dowód racjonalnego wydawania pieniędzy – tłumaczą panie zza Oceanu, z których co druga za otrzymane 500 dolarów nie odmówiłaby sobie również wyjazdu za miasto bądź delektowania się ulubionymi potrawami w miłej restauracji a co trzecia zainwestowałaby je na giełdzie.
Jak widać oprócz atrybutów emocjonalnych również chęć osiągania zysku czy aspekty praktyczne odgrywają istotną rolę w decyzjach kobiet na całym świecie. Podobnie, jak w przypadku zakupu kolejnej pary butów, tak też przy nabywaniu złotych ozdób kobiety nie stawiają sobie żadnych limitów. Stąd w miarę wzrostu zasobności ich portfeli kolejne tony złota będą przerabiane przez przemysł jubilerski a krzywa obrazująca zmiany kursów będzie piąć się w górę. Każdy wyrób jubilerski to także dzieło sztuki zawierające najczęściej inne cenne dodatki, jak kamienie szlachetne. To wszystko tworzy niepowtarzalną urodę i magię.
Biorąc pod uwagę wszystkie czynniki wpływające na rynek złota można szacować, że czekają go złote czasy. Razem z nowoczesnym przemysłem, inwestorami i kolekcjonerami będą go dzielnie wspierać kobiety dzisiejszego świata. Gorączka złota będzie więc trwać.