Słownik pojęć finansowych

Słownik zawiera terminy stosowane na rynku finansowym. Może być przydatny dla zrozumienia wielu zagadnień związanych z finansami osobistymi.

  • ALOKACJA
    Od comiesięcznej wpłaty części naszych zarobków dokonywanej do funduszu emerytalnego przez ZUS pobierana jest prowizja przez ZUS oraz PTE. Od składki odejmuje się także drobne opłaty na rzecz banku depozytariusza oraz domów maklerskich, które obsługują dany fundusz emerytalny. Pozostałą część składki OFE inwestuje w różnorakie papiery wartościowe, zgodnie z limitami zapisanymi w ustawie. Jest to właśnie alokowana część składki, a wysokość tej części składki wyrażona w procentach to alokacja składki.
  • ANEKS
    Dokument wprowadzający zmiany w umowie kredytu, sporządzony w formie pisemnej.
  • AVAL
    Poręczenie weksla. Aval może dotyczyć części lub całości sumy weksla. Poręczyciel, avalista, odpowiada na równi z wystawcą weksla. Aval bankowy - poręczenie udzielane przez bank.
  • BANKOWA STOPA REFERENCYJNA
    Stopa procentowa, która służy jako podstawa do wyznaczania stałej stopy procentowej dla kredytu w kolejnych Okresach Obowiązywania Stopy Procentowej. Jest to stawka rocznych płatności stałych IRS (Interest Rate Swap), dla odpowiedniego Okresu Obowiązywania Stopy Procentowej (2,3,4,5 lat). Stawka ustalana jest na podstawie wysokości długoterminowych stóp oprocentowania środków na rynku międzybankowym, rozumiana jako największa wartość z cen oferowanych (offer price) przez brokerów i inne instytucje rynku finansowego.
    Dla PLN na stronach:
    · PLNIRS=ICAP (Garban Intercapital - London),
    · POLSKF (Tullett &Tokyo Liberty Polska),
    · PLNS1 ( CEDEF Emerging Markets London),
    · PLNIRS Dla EUR na stronach:
    · EURIRS=ICAP (Garban Intercapital - London),
    · EURIRS=TTKL (Tullett &Tokyo Liberty - London),
    · TTST1 (Tradition London),
    · EURIRS Dla USD na stronach:
    · USDIRS=ICAP (Garban Intercapital - London),
    · USDIRS=TTKL (Tullett &Tokyo Liberty - London),
    · USDIRS=RR,
    · USDIRS
    lub innych, którymi ww. strony zostaną zastąpione, obsługiwanych przez Reuters Monitor Money Service, ogłaszanych o godzinie 15:00 czasu warszawskiego, powiększona o stopę ryzyka kraju (country risk) oraz stopę ryzyka płynności (liquidity premium), określone przez Bank w wysokości łącznie nie więcej niż 25 punktów bazowych. Bankowa Stopa Referencyjna podawana jest w stosunku rocznym w zaokrągleniu do 2 miejsc po przecinku i obowiązuje w tabelach banku od następnego dnia roboczego po ogłoszeniu.
  • BANKOMATY
    Bankomat, czyli automatyczny kasjer, jest automatem umieszczonym wewnątrz lub na zewnątrz pomieszczeń bankowych. Za jego pośrednictwem można natychmiast podjąć pieniądze z rachunku. W tym celu klient zawiera z bankiem umowę, określającą górny limit wypłat i jest wyposażony w osobistą kartę identyfikacyjną, którą bankomat odczytuje i dokonuje wypłaty. Od jakiegoś czasu zostały wprowadzone do użytku, przez niektóre banki, bankomaty wielofunkcyjne, które mogą dodatkowo wykonywać bezgotówkowe przelewy, podawać saldo rachunku klienta oraz informacje o kilku ostatnich operacjach na tych rachunkach.
  • BANKOWE ROZLICZENIA PIENIĘŻNE
    Bankowe rozliczenia pieniężne są to operacje bankowe polegające na dokonywaniu zmian w stanie środków na rachunku bankowym na zlecenie klienta lub w wyniku czynności, które z mocy prawa powodują takie zmiany. Bankowe rozliczenia pieniężne są prowadzone w formie gotówkowej i bezgotówkowej. Rozliczeń bezgotówkowych dokonuje się za pomocą: poleceń przelewu, stałych zleceń i kart płatniczych. Natomiast rozliczenia gotówkowe przeprowadza się poprzez operację w kasie banku lub czeków gotówkowych
  • BANKOWO-HIPOTECZNA WARTOŚĆ NIERUCHOMOŚCI
    Wartość nieruchomości określana przez bank, zgodnie z przepisami ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Z reguły wartość bankowo-hipoteczna nie przekracza wartości rynkowej.
  • BENEFICJENT
    Osoba fizyczna lub prawna, której został udzielony kredyt albo na rzecz której została otwarta akredytywa, udzielona gwarancja, poręczenie itd.
  • BLOKADA ŚRODKÓW NA RACHUNKU BANKOWYM
    Forma zabezpieczenia wierzytelności banku, najczęściej z tytułu udzielonego kredytu. Bank zostaje upoważniony przez wierzyciela do zablokowania na jego rachunku bankowym podanej kwoty oraz pobrania po upływie określonego terminu środków niezbędnych do pokrycia powstałej wierzytelności.
  • CEDENT
    Osoba przekazująca swoje prawa do czegoś lub wierzytelności komuś innemu.
  • CESJA PRAW
    zabezpieczenie polegające na przeniesieniu na rzecz banku praw przysługujących kredytobiorcy.
  • CESJA UBEZPIECZENIA
    Przeniesienie na rzecz banku praw przysługujących Kredytobiorcy z tytułu umowy ubezpieczenia.
  • CREDIT SCORING
    Metoda oceny zdolności kredytowej stosowana przy kredytach konsumpcyjnych. Metoda ta polega na przyznawaniu wnioskodawcy punktów na podstawie jego danych osobistych i majątkowych.
  • CZEKI
    Czek jest to pisemne polecenie wydane bankowi przez właściciela rachunku , aby wypłacił określoną kwotę pieniężną ze środków będących w dyspozycji wystawcy czeku. Czeki są wystawiane na formularzach wydawanych przez banki i muszą zawierać nazwę "czek", bezwarunkowe polecenie zapłacenia określonej kwoty pieniężnej, oznaczenie miejsca płatności i banku, który ma zapłacić oraz datę wystawienia i podpis wystawcy. Okres ważności czeku wynosi 10 dni od daty wystawienia. W Polsce czek wykorzystuje się przeważnie do rozliczeń gotówkowych (wypłaty gotówki z banku). Uprawnia on wymienioną w nim osobę (czek imienny) lub okaziciela (czek na okaziciela) do podjęcia gotówki z banku. Rzadziej wykorzystuje się natomiast czek do rozliczeń bezgotówkowych, do których służy czek rozrachunkowy. Jest to dyspozycja jaką wystawca czeku udziela bankowi, aby obciążał jego rachunek kwotą na jaką ów czek został wystawiony i przelał tą kwotę na rachunek posiadacza czeku.
  • DEBET
    Przekroczenie stanu środków pieniężnych na rachunku bankowym.
  • DEBETOWE SALDO
    Nazywane inaczej saldem ujemnym. Jest to zobowiązanie klienta w stosunku do banku powstałe wtedy, gdy wydatki właściciela rachunku są większe od wpływów.
  • DEPONENT
    Deponent jest to osoba składająca depozyt bankowy. Banki przyjmują depozyty pieniężne i depozyty rzeczowe.
  • DEPOZYTARIUSZ
    Depozytariuszem nazywamy osobę fizyczną lub prawną przyjmującą depozyt rzeczowy lub pieniężny. W przypadku lokat terminowych depozytariuszem jest bank
  • DEPOZYTY BANKOWE
    Depozyt bankowy jest to kwota pieniężna ulokowana w banku na czas nieoznaczony "na żądanie" (a'vista) lub na czas oznaczony (lokaty terminowe). Banki mogą dysponować zdeponowanymi środkami , udzielając na ich podstawie kredytów, a deponentom płacą odsetki; wysokość oprocentowania terminowych depozytów bankowych zależy od długości okresu deponowania. Depozyty bankowe lokowane na czas nieoznaczony są nie oprocentowane lub oprocentowane na bardzo niskim poziomie.
  • DEWELOPER
    Przedsiębiorstwo zajmujące się kompleksową realizacją inwestycji mieszkaniowej.
  • ELIXIR
    Elektroniczna Izba Rozliczeniowa, jest to system rozliczeń międzybankowych. W tej formie rozliczeń wyeliminowano przesyłanie dokumentów papierowych między bankami. Wszystkie informacje potrzebne dla prawidłowego opracowania i zaksięgowania zlecenia klienta przekształcane są w zapis elektroniczny przesyłany do banku odbiorcy zlecenia. ELIXIR jest systemem rozrachunku netto, w którym zlecenia wystawiane do zaksięgowania na rachunkach banków są rezultatem kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań banków, wynikających z indywidualnych zleceń klientów. Sesja poranna: początek: 9.30 koniec: 11.00;
    Sesja południowa: początek: 13.30 koniec: 15.00;
    Sesja wieczorna: początek: 16.00 koniec: 17.30;
    Sesje odbywają się wyłącznie w dni robocze.
  • EURIBOR (Euro Inter-bank Offered rate)
    Jest to średnia stopa procentowa, po jakiej największe banki w strefie EURO są skłonne udzielić innym bankom pożyczki w euro na ustalony okres. Wartość stóp procentowych ustalana jest zgodnie z definicją uchwaloną przez Europejską Federację Bankową i publikowana codziennie o godzinie 11:00 czasu frankfurckiego, m.in. na stronie EURIBOR= serwisu Reuters.
  • FUNDUSZE AKCJI
    Uważane są za najbardziej ryzykowne. Portfel inwestycyjny składa się w większości z akcji. Przynoszą ponadprzeciętne wyniki w czasie hossy, w czasie bessy zazwyczaj generują duże straty
  • FUNDUSZE III FILARU
    Środki Funduszu lokowane są głównie w instrumenty finansowe rynku pieniężnego, charakteryzujące się wysokim stopniem bezpieczeństwa, w papiery wartościowe o niskim stopniu ryzyka, w tym papiery emitowane przez Skarb Państwa oraz samorządy terytorialne. Część środków utrzymywana jest na lokatach bankowych.
  • FUNDUSZE MIESZANE
    są odmianą funduszy zamkniętych; podstawową różnicą jest możliwość wykupienia certyfikatów na żądanie uczestnika
  • FUNDUSZE OTWARTE
    posiadają zmienną liczbę uczestników oraz zmienną liczbę jednostek uczestnictwa reprezentujących jednakowe prawa majątkowe; mogą zbywać jednostki udziałowe bez ograniczeń
  • FUNDUSZE PAPIERÓW DŁUŻNYCH
    Należą do rodziny funduszy bezpiecznych. Powierzone środki inwestuje się głównie w różnego rodzaju obligacje Skarbu Państwa o dłuższym terminie wykupu, obligacje komunalne, a częściowo także w instrumenty rynku pieniężnego. Fundusz nie inwestuje w akcje. Jest przeznaczony dla osób, które chcą gromadzić oszczędności przez dłuższy czas, a jednocześnie nie akceptują podwyższonego ryzyka związanego z zakupem akcji.
  • FUNDUSZE PRYWATYZACJI
    Fundusze zajmujące się inwestycjami w papiery wartościowe związane z Programem Powszechnej Prywatyzacji (akcje NFI, akcje spółek uczestniczących w tym programie). Ponieważ w portfelu znajdują się przeważnie akcje, fundusze te należą do grona bardziej ryzykownych.
  • FUNDUSZE RYNKU PIENIĘŻNEGO
    Fundusze takie inwestują najczęściej w bezpieczne krótkoterminowe papiery wartościowe jakimi są bony skarbowe, obligacje mające do wygaśnięcia nie więcej niż rok, lub inne krótkoterminowe papiery wartościowe, takie jak bony komercyjne przedsiębiorstw i lokaty. Stopa zwrotu powinna jednak przekroczyć wysokość oprocentowania korzystnych lokat. Są to najbardziej bezpieczne fundusze.
  • FUNDUSZE STABILNEGO WZROSTU
    W tych funduszach zarządzający dążą do zapewnienia regularności uzyskiwanych dochodów; główne inwestycje to obligacje i bony skarbowe. Niektóre fundusze tego typu maja także pewną część swoich aktywów w akcjach co zbliża je do funduszy zrównoważonych.
  • FUNDUSZE ZAMKNIĘTE
    emitują certyfikaty depozytowe, które są przedmiotem obrotu giełdowego i nie podlegają odkupieniu przez fundusz; polityka inwestycyjna prowadzona przez te fundusze jest bardziej ryzykowana i swobodniejsza niż w przypadku funduszy otwartych; możliwe jest na przykład inwestowanie dodatkowo w udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, waluty, transakcje terminowe oraz prawa pochodne od praw majątkowych będących przedmiotem lokat
  • FUNDUSZE ZRÓWNOWAŻONE
    Są kompromisem pomiędzy funduszami akcyjnymi i funduszami papierów wierzycielskich. Celem jest stabilne i długoterminowe zwiększanie wartości aktywów poprzez ich aktywne inwestowanie w papiery wartościowe zarówno związane z podwyższonym ryzykiem jak i papiery wartościowe o umiarkowanym poziomie ryzyka. Aktywa w części inwestowane są w papiery wartościowe o charakterze udziałowym( akcje), nie więcej jednak niż 60% wartości aktywów, i charakterze dłużnym (obligacje).
  • GRACE PERIOD
    Jest to okres karencji (odroczenia) rozpoczęcia spłaty kredytu. W przypadku kart kredytowych jeśli spłacimy cale zadłużenie w podanym na wyciągu terminie to nie zapłacimy żadnych odsetek od zadłużenia z tytułu transakcji bezgotówkowych. Grace period to okres, przez który w podanej wyżej sytuacji możemy korzystać z pieniędzy banku praktycznie za darmo. Okres ten składa się z okresu rozliczeniowego i odpowiedniego maksymalnego okresu spłaty.
  • GWARANCJA
    Zabezpiecza wykonanie przez dany podmiot, który zlecił udzielenie gwarancji, określonego zobowiązania wobec innego podmiotu beneficjenta gwarancji. Może być nazywana: poręczenie, pokrycie, zastaw.
  • GWARANCJA BANKOWA
    Gwarancja udzielana jest przez bank w formie umowy. Jest to gwarancja spłaty zobowiązań przez zleceniodawcę gwarancji. Odpłatne udzielanie gwarancji jest czynnością bankową. Gwarancja przetargowa - udzielana uczestnikom przetargu w celu uniknięcia zamrożenia środków w postaci wpłaconej kaucji. Gwarancja spłaty kredytu - bank gwarantujący zobowiązuje się wobec innego banku do spłaty kredytu ze wszystkimi jego kosztami w przypadku nie wywiązania się zleceniodawcy z warunków umowy kredytowej. Rodzaje gwarancji bankowych to m.in.: g. spłaty rat leasingowych, g. spłaty należności, g. zapłaty cła, g. zwrotu zaliczki, g. kontraktowe.
  • GWARANT
    Osoba, która daje gwarancję, inaczej nazywana poręczycielem.
  • HIPOTEKA
    Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym, którym można obciążyć nieruchomość w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności np. kredytu bankowego. Na mocy tego prawa wierzyciel/Bank może dochodzić zaspokojenia należności z nieruchomości bez względu na to czyją stała się własnością. Bank może dochodzić swoich praw poprzez sprzedaż tej nieruchomości. Przedmiotem zabezpieczenia hipoteką na rzecz banku hipotecznego może być tylko prawo użytkowania wieczystego lub prawo własności nieruchomości położonej na terenie Polski.
  • HIPOTEKA ZWYKŁA
    Hipoteka, która zabezpiecza wierzytelność pieniężną oznaczoną co do rodzaju i wysokości (np. kredyt udzielonych w PLN, o stałej stopie procentowej)
  • HIPOTEKA KAUCYJNA
    Hipoteka, która zabezpiecza wierzytelność o wysokości nieoznaczonej (np. kredyt udzielany w walucie obcej ze zmienną stopą procentową)
  • INKASO
    Egzekwowanie roszczeń, albo sam dokument, który jest egzekwowany, np. weksel. Wyróżniane są następujące rodzaje inkasa: inkaso akceptacyjne, inkaso dokumentowe, inkaso eksportowe, inkaso finansowe, inkaso gotówkowe, inkaso gwarantowane, inkaso importowe, inkaso kasowe, inkaso proste.
  • JEDNOSTKA ROZRACHUNKOWA
    Po odjęciu wszystkich opłat od wpłacanej do OFE składki, pozostaje alokowana część składki, która zostaje podzielona na równe części, tzw. jednostki rozrachunkowe lub jednostki uczestnictwa. Instrument ten oznacza wielkość udziałów uczestnika w aktywach funduszu i ułatwia śledzenie zmian stanu indywidualnego konta w OFE.
  • KAPITALIZACJA ODSETEK
    Kapitalizacja polega na dopisywaniu przez bank odsetek do kwoty lokaty klienta, co powoduje ich przekształcenie w kapitał. W związku z tym w następnym umownym okresie odsetki będą naliczane od wyższej kwoty.
  • KAPITAŁ POCZˇTKOWY
    Są to pieniądze, które zgromadziliśmy w ZUS-ie przed zreformowaniem systemu emerytalnego. Suma tych pieniędzy zostanie wyliczona na dzień 1 stycznia 1999 roku dla wszystkich osób, które pracowały zawodowo przed tą datą. Na podstawie kapitału początkowego oraz późniejszych składek ZUS obliczy emeryturę z pierwszego filaru.
  • KARENCJA
    Ustalony okres czasu, w którym Kredytobiorca nie jest zobowiązany do spłaty kapitału kredytu, a jedynie do spłaty rat odsetkowych.
  • KARTA BANKOMATOWA
    Karta bankomatowa służy tylko i wyłącznie do użytku w bankomacie (wypłata gotówki, sprawdzenie salda, zasilenie telefonu, funkcja depozytowa), nie może być używana do płatności w sklepie, ani do wykonywania innych operacji. Takie karty są coraz mniej popularne na rynku ze względu na ich ograniczoną funkcjonalność, należą jednak do bezpiecznych właśnie ze względu na brak możliwości zapłaty tą kartą
  • KARTA DEBETOWA
    Karta, która pozwala na dokonywanie płatności do wysokości salda na rachunku posiadacza karty. Oznacza to, że równocześnie z transakcją następuje obciążenie rachunku posiadacza karty co najwyżej do wysokości salda.
  • KARTA KREDYTOWA
    Karta, która umożliwia posiadaczowi korzystanie ze środków do wysokości limitu kredytowego określonego przez bank. Bank określa termin spłaty części lub całości płatności dokonywanych kartą. Termin spłaty zadłużenia określa bank i zazwyczaj jest to 25-30 dni od daty otrzymania wyciągu zawierającego informacje o transakcjach przeprowadzonych w poprzednim okresie. Często wyposażona jest w "grace period" czyli okres, w którym odsetki nie są naliczane. Po tym czasie zaciągnięty kredyt jest oprocentowany, a posiadacz jest zobowiązany tylko do spłaty minimalnej, określonej przez bank kwoty. Warto wiedzieć, że karta kredytowa nie musi być powiązana z kontem i że wyjęcie gotówki z bankomatu od razu jest oprocentowane w przeciwieństwie do transakcji bezgotówkowych.
  • KARTA OBCIˇŻENIOWA
    (charge) karta, umożliwiająca posiadaczowi zaciągnięcie u emitenta karty kredytu kupieckiego, czyli odroczenia terminu płatności za nabyte towary i usługi. Uiszczenie należności następuje na koniec okresu rozliczeniowego na podstawie specjalnego zestawienia wydatków. Karta obciążeniowa posiada zbliżone zasady funkcjonowania do karty kredytowej. Karta może posiadać określony limit wydatków, bank może również wydać kartę bez górnego limitu wydatków (pod warunkiem, iż posiadacz terminowo reguluje wszelkie swoje zobowiązania). Raz w miesiącu bank wysyła zestawienie transakcji wykonanych z użyciem karty. Posiadacz karty zobowiązany jest spłaty całości zadłużenia (nie można spłacić tylko części) w określonym czasie, np. w ciągu dwóch tygodni od daty otrzymania zestawienia. Posiadacz karty może w ciągu miesiąca wykonywać transakcje do wysokości limitu (niezależnie od kwoty jaka znajduje się na jego rachunku). Określonego dnia, bank sumuje wszystkie transakcje wykonane z użyciem karty i samodzielnie obciąża kwotą transakcji rachunek posiadacza karty.
  • KARTA PŁASKA
    Na karcie płaskiej dane: nazwisko właściciela, nr karty i data ważności są nadrukowane a nie wytłoczone. Wszystkie transakcje takimi kartami muszą być autoryzowane. Kart płaskich można używać wyłącznie w elektronicznych terminalach i bankomatach. Dla nielicznych kart płaskich dopuszczalne są też transakcje zdalne (np. internetowe). Popularne karty tego typu to Visa Electron, Maestro i Polcard Bis.
  • KARTA PŁATNICZA
    (bankowa) plastikowa karta z paskiem magnetycznym używana w płatnościach dokonywanych ręcznie (za towary i usługi) lub automatycznie, np. VISA CLASSIC. Mogą się o nią ubiegać posiadacze kont osobistych. Z teoretycznego punktu widzenia jest przeciwieństwem bankomatowej. Karta ta służy tylko do dokonywania płatności, a nie operacji w bankomatach, więc nie musi mieć PIN-u. W praktyce takie karty właściwie nie istnieją, a określenie "karta płatnicza" często jest używane jako synonim wszystkich kart bankowych, którymi można dokonywać transakcji bezgotówkowych.
  • KARTA WIRTUALNA
    Karta wirtualna jest przeznaczona do dokonywania płatności bez fizycznego udziału karty, czyli transakcji typu MOTOIO (Mail Order, Telephone Order, Internet Order). Taką kartą nie możemy dokonać transakcji w zwykłym punkcie handlowo-usługowym. Do karty nie jest także generowany kod PIN, a jedynie generowane kody weryfikujące o nazwie CVC2 lub CVV2. Istnieją dwa typy takich kart - zwykłe papierowe i plastikowe, niczym się one jednak poza formą nie różnią.
  • KARTA WYPUKŁA
    Karta tłoczona, karta embosowana posiada wyraźnie wypukłe cyfry i litery: pełny numer karty (dla VC i MC jest to zawsze 16 cyfr), ważność karty oraz nazwę posiadacza. Używa się ich zarówno w terminalach elektronicznych, jak i bez obecności terminali, czy nawet bez fizycznej obecności karty. Do wykonania transakcji wystarczy numer karty.
  • KASA MIESZKANIOWA
    Kasa mieszkaniowa, specjalizuje się w finansowaniu budownictwa, podobnie jak bank hipoteczny. Kasy mieszkaniowe prowadzą imienne rachunki oszczędnościowo-kredytowe oraz udzielają kredytów na cele mieszkaniowe. Oprocentowanie środków zgromadzonych na rachunku oszczędnościowo-kredytowym jest niższe niż lokat bankowych, lecz członkostwo w kasie mieszkaniowej daje prawo do zaciągnięcia nisko oprocentowanego kredytu. Jeśli zdecydujesz się oszczędzać w kasie mieszkaniowej, to po upływie umownego okresu oszczędzania uzyskasz prawo do otrzymania kredytu. Jego kwota nie może być wyższa niż 150% zebranych oszczędności powiększonych o odsetki. Założenie rachunku w kasie mieszkaniowej oraz dokonywanie stałych wpłat upoważni Cię do skorzystania z ulgi mieszkaniowej.

 

  • KIR (KRAJOWA IZBA ROZLICZENIOWA)
    Izba zajmująca się standaryzacją systemu rozliczeń międzybankowych.
  • KOD SWIFT
    Jest to 8 literowy kod, przy pomocy którego można zidentyfikować instytucję finansową, kod ten ułatwia realizację przelewów międzynarodowych.
  • KREDYT BUDOWLANY
    Kredyt na finansowanie inwestycji mieszkaniowych udzielany na okres budowy
  • KREDYT DENOMINOWANY (INDEKSOWANY)
    Kredyt udzielony w walucie polskiej przeliczonej na wybraną walutę obcą wg aktualnego kursu.
  • KREDYT HIPOTECZNY
    Kredyt, którego zabezpieczenie stanowi hipoteka, oprocentowany jest wg stóp procentowych odpowiednich dla wybranej waluty.
  • KREDYT INWESTYCYJNY
    Kredyt, którego celem jest sfinansowanie nakładów potrzebnych do powiększenia lub stworzenia zasobów środków trwałych. Z tej formy kredytu mogą być finansowane inwestycje materialne (zakup nieruchomości, maszyn), niematerialne (zakup papierów wartościowych, patentów, licencji) oraz finansowe (zakup akcji w spółce).
  • KREDYT KONSUMPCYJNY
    Kredyt, którego celem jest sfinansowanie zakupu dóbr konsumpcyjnych przez osoby prywatne, np. na zakup samochodu.
  • KREDYT KUPIECKI
    Kredyt udzielany kupującemu bezpośrednio przez sprzedawcę. W praktyce jest odroczeniem zapłaty za otrzymane towary lub usługi. Odbywa się bez pośrednictwa banku.
  • KREDYT LOMBARDOWY
    kredyt udzielany przez banki osobom fizycznym, a zwłaszcza firmom, pod zastaw papierów wartościowych, ruchomości (np. samochody, maszyny, urządzenia) i nieruchomości (grunty, budynki). Kredyt ten charakteryzuje się niższą stopą oprocentowania niż kredyt zwykły
  • KREDYT RATALNY
    Kredyt konsumpcyjny spłacany zazwyczaj w okresie od 1 do 3 lat. Przeznaczony jest na zakup towarów konsumpcyjnych, artykuły gospodarstwa domowego trwałego użytku czy pojazdy samochodowe.
  • KREDYT REFINANSOWY
    Kredyt udzielany w celu spłaty istniejącego kredytu lub sfinansowania innych, poniesionych uprzednio przez Kredytobiorcę kosztów.
  • KREDYT REWOLWINGOWY (ODNAWIALNY, REWOLWING)
    Kredyt, który po spłaceniu daje możliwość ponownego wykorzystania w ramach limitu.
  • KREDYT OBROTOWY
    Kredyt, którego celem jest sfinansowanie bieżących potrzeb związanych z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa, np. zakup surowców niezbędnych do rozpoczęcia lub kontynuowania produkcji.
  • KREDYT W RACHUNKU
    Kredyt w ROR jest to rodzaj kredytu krótkoterminowego udzielanego bezpośrednio w rachunku. Kredytowanie w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym jest korzystne dla banku i kredytobiorcy gdyż upraszcza czynności banku umożliwiając elastyczne kredytowanie w zależności od sytuacji płatniczej kredytobiorcy, który oszczędza na odsetkach, ponieważ wpływy na rachunek zmniejszają automatycznie jego zadłużenie. Sposób udzielania tego kredytu powoduje, że nie może być on powiązany z określonym celem, lecz służy do utrzymania bieżącej płynności. Spłata wykorzystanego kredytu następuje w umownym terminie z najbliższych wpływów na rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy przed wszystkimi innymi płatnościami, z wyjątkiem innych kredytów.
  • KREDYTOBIORCA
    osoba fizyczna, z którą Bank podpisał umowę o kredyt, przy czym osoba ta stanie się, po dokonaniu transakcji zakupu, właścicielem przedmiotu kredytowania. Kredytobiorca może być jeden lub może ich być kilku.
  • KREDYTY DŁUGOTERMINOWE
    Kredyty długoterminowe prawie zawsze oprocentowane są według stopy. Czasem zdarza się, że kredyty hipoteczne (zwykle długoterminowe - do 27 lat) przez pewien okres są oprocentowane według stopy stałej, ale są to raczej wyjątki.
  • KREDYTY KRÓTKOTERMINOWE
    Kredyty krótkoterminowe oprocentowane są zarówno według stopy stałej, jak i zmiennej. Stała stopa jest korzystnym wyjściem, jeśli spodziewamy się, że stopy procentowe będą rosły oraz jeśli wolimy płacić jednakową kwotę każdego miesiąca. Maksymalnym terminem, na jaki można pożyczyć pieniądze według stopy stałej, jest najczęściej 12 miesięcy.
  • KSIĘGA WIECZYSTA
    Dokument prawny prowadzony przez sądy rejonowe, określający stan prawny danej nieruchomości. Zawiera informacje o właścicielu nieruchomości, lokalizacji, ograniczeniach w jej użytkowaniu (np. służebnościach,) obciążeniach w tym wpisanych hipotekach. Księga wieczysta zakładana jest dla nieruchomości np.: na wniosek właściciela działki gruntu lub osoby, której przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe, a także na wniosek organu administracji państwowej lub z urzędu.
  • LIBOR (London Inter-bank Offered Rate)
    Średnia stopa procentowa, po jakiej największe banki w Londynie są skłonne innym bankom udzielić pożyczki w dolarach amerykańskich na ustalony okres. Wartość stóp procentowych ustalana jest zgodnie z definicją uchwaloną przez Brytyjskie Stowarzyszenie Bankowców (http://www.bba.org.uk/public/libor/41635/44210) i publikowana codziennie o godzinie 11:00 czasu londyńskiego, m.in. na stronie LIBOR01 serwisu Reuters.
  • LIMIT DEBETU
    Maksymalna kwota przekroczenia salda rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, związanego z daną kartą.
  • LIMIT KREDYTOWY
    Maksymalna wysokość kredytu, którą może dysponować kredytobiorca.
  • LINIA DYSKONTOWA
    Limit kredytowy przyznawany klientowi przez bank. Klient może dyskontować w danym banku weksle (do oznaczonej wysokości) w okresie obowiązywania umowy o linię dyskontową. Mogą być dwa rodzaje: linia odnawialna (każda wpłata na rachunek bieżący powoduje odnowienie limitu) i nieodnawialna (każda wartość zdyskontowanego weksla pomniejsza kwotę limitu przyznanego do wykorzystania).
  • LINIA KREDYTOWA
    Określa maksymalną wysokość środków udostępnianych przez bank do dyspozycji klienta, który zobowiązuje się do ich spłaty po upływie określonego terminu. Bank nie może oczekiwać regularnej spłaty tego kredytu, ponieważ wykorzystanie linii może się zmieniać w czasie.
  • LIST ZASTAWNY Papier wartościowy stwierdzający zobowiązanie banku hipotecznego do wypłaty jego okazicielowi w określonym terminie oznaczonej sumy pieniędzy oraz wypłacenia - w przewidzianych umową terminach i wysokości - odsetek od tej sumy. List zastawny jest papierem o stałym zazwyczaj oprocentowaniu, będący przedmiotem obrotu giełdowego. Emisja listów zastawnych, gwarantowanych własnym majątkiem, jest źródłem gromadzenia przez bank hipoteczny kapitałów, pożyczanych następnie inwestorom na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych pod zastaw hipoteczny.
  • LOKATA DYNAMICZNA (PROGRESYWNA)
    Lokata dynamiczna to potoczna nazwa terminowego depozytu bankowego oprocentowanego progresywnie, co oznacza że stopa procentowa wzrasta wraz długością utrzymywania depozytu. Najczęściej przyjmuje się 14- i 30-dniowe szczeble wzrostu stopy procentowej, przy deklarowanym okresie lokowania od 3 do 12 miesięcy. W przypadku wycofania depozytu, przed deklarowanym terminem wypłacane są odsetki odpowiednie do okresu utrzymywania depozytu.
  • LOKATA RENTIERSKA
    Lokata ta jest szczególnym rodzajem lokaty terminowej, której charakterystyczną cechą jest to, iż naliczane od niej odsetki nie podlegają kapitalizacji lecz są do dyspozycji właściciela rachunku. Lokata tego typu jest korzystna dla osoby posiadającej duże środki w banku, a naliczane odsetki przeznacza na bieżące płatności.
  • MARŻA
    Jest to zysk banku z udzielonego kredytu, stanowiący składnik oprocentowania.
  • NIERUCHOMOŚĆ
    Może to być zarówno dom jednorodzinny wraz z częścią powierzchni ziemskiej, stanowiącą odrębny przedmiot własności, z którą jest trwale związany, jak i lokal mieszkalny stanowiący odrębny przedmiot własności
  • ODROCZENIE TERMINU PŁATNOŚCI
    Udzielane przez bank odroczenie płatności na prośbę dłużnika, który w danym czasie nie może dotrzymać swoich zobowiązań, ale spodziewa się, że w przyszłości będzie to możliwe. W czasie odroczenia terminu płatności odsetki nadal narastają.
  • ODSETKI
    Jest to dla banku koszt pozyskania kapitałów (np. depozyty bankowe) przez zaciągnięcie zobowiązań wobec klientów bądź też przychodem powstałym w wyniku udostępniania przez bank kapitałów (np. kredyty). Na wysokość odsetek pobieranych lub płaconych ma wpływ wysokość stopy procentowej oraz wielkość kapitału i czas na jaki został on udostępniony. Odsetki mogą być obliczane na rózne sposoby: 1. odsetki proste, obliczane od podstawy oprocentowania (kapitału) po upływie okresu na jaki została złożona lokata bądź udzielony kredyt i pobierane po ich naliczeniu,
    2. odsetki składane, po okresie oprocentowania obliczone odsetki dolicza się do kapitału i następuje kapitalizacja odsetek, a od powiększonej sumy oblicza odsetki za następny okres oprocentowania; przy tej metodzie obliczania odsetek ich wysokość sukcesywnie wzrasta, gdyż są obliczane od coraz wyższej podstawy oprocentowania, 3. dyskonto, czyli potrącenie odsetek z góry za cały okres obliczeniowy.
  • ODSETKI KARNE
    Są to dodatkowe opłaty jakie należy uiścić na rzecz banku w przypadku niespłacenia przez kredytobiorcę całego kredytu lub jego raty w terminie ustalonym w umowie kredytowej.
  • OGRANICZONE PRAWO RZECZOWE
    v Ograniczonymi prawami rzeczowymi są: własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, hipoteka a także użytkowanie, służebność i zastaw.
  • OKRES KREDYTOWANIA
    Określony w umowie kredytowej czas spłaty kredytu.
  • OKRES ROZLICZENIOWY
    Okres, w którym bank dokonuje zestawienia transakcji dokonanych za pomocą karty.
  • OPŁATY MANIPULACYJNE
    Jednorazowa prowizja, która może być dołączona do rachunku przy udzielaniu kredytu na rachunku bieżącym lub przy pożyczce.
  • OPROCENTOWANIE
    Cena jaką płaci Kredytobiorca Bankowi za pożyczone środki.
  • OPROCENTOWANIE STAŁE
    Oprocentowanie, które nie ulega zmianom w okresie wskazanym w umowie kredytu, bez względu na sytuację rynkową. Oprocentowanie stałe może być ustalane na okres 2, 3, 4 lub 5 lat i po jego upływie renegocjowane.
  • OPROCENTOWANIE ZMIENNE
    Oprocentowanie, które jest uzależnione od sytuacji rynkowej, zmienne co 1 miesiąc, 3 miesiące, lub 6 miesięcy, ustalane w oparciu o obowiązujące na rynku stopy procentowe - WIBOR, LIBOR, EURIBOR.
  • OŚWIADCZENIE WOLI
    Oświadczenie woli, w rozumieniu prawa cywilnego, jest to takie zachowanie się człowieka (które może być również przypisywane osobie prawnej), które wyraża w sposób dostateczny zamiar (wolę) wywołania skutku prawnego, tj. ustanowienia, zmiany lub zniesienia stosunku cywilnoprawnego.
  • OTWARTY FUNDUSZ EMERYTALNY (OFE)
    jest elementem drugiego filaru nowego systemu emerytalnego. Przedmiotem działalności ofe jest gromadzenie i inwestowanie środków zebranych na indywidualnych kontach członków funduszu z przeznaczeniem na świadczenie emerytalne. Otwarty fundusz emerytalny jest tworzony i zarządzany przez powszechne towarzystwo emerytalne (pte).
  • PEŁNOMOCNICTWO DO WYKONANIA OKREŚLONYCH CZYNNOŚCI PRAWNYCH
    Pełnomocnictwo takie funkcjonuje w praktyce bankowej w podwójnej roli. W postaci samoistnej polegające np. na nieodwołalnym pełnomocnictwie do zbycia jakiejś rzeczy kredytobiorcy w jego imieniu i na rachunek jego zadłużenia kredytowego, jeżeli popadnie on w zwłokę w spłacie kredytu, lub w powiązaniu z innym zabezpieczeniem, np. ustanowieniem blokady na rachunku bankowym bądź zawarciem umowy poręczenia, jeżeli poręczyciel posiada rachunek w banku.
  • PEŁNOMOCNICTWO NA RACHUNKU OSZCZĘDNOŚCIOWYM
    Pełnomocnictwo na rachunku oszczędnościowym może być udzielone przez właściciela rachunku jako: pełnomocnictwo ograniczone, w ramach którego pełnomocnik ma prawo do dysponowania rachunkiem oszczędnościowym wyłącznie w zakresie określonym w treści pełnomocnictwa przez właściciela rachunku, pełnomocnictwo bez ograniczeń, w ramach którego pełnomocnik ma prawo do działania w takim samym zakresie jak właściciel rachunku, z likwidacją rachunku włącznie. Osoba zagraniczna może być również pełnomocnikiem uprawnionym do dysponowania rachunkiem oszczędnościowym w zakresie przewidzianym w przepisach dewizowych. Pełnomocnikowi nie przysługuje prawo do udzielania dalszych pełnomocnictw. Pełnomocnictwo wygasa wskutek odwołania i śmierci właściciela rachunku lub pełnomocnika.
  • PIENIˇDZE ELEKTRONICZNE
    Karta bankowa lub inny system dający możliwość płacenia bez konieczności korzystania z pieniędzy w gotówce lub czeku. Pieniądze plastikowe - trak nazywane są wszystkie rodzaje kart bankowych, za pomocą których można dokonywać płatności i pobierać gotówkę.
  • PIN
    Osobisty numer identyfikujący posiadacza karty, który zastępuje jego podpis i jest niezbędny do przeprowadzania wszelkich transakcji z użyciem karty. Jest to jeden ze sposobów zabezpieczenia karty. Kod PIN jest specjalnym numerem składającym się najczęściej z czterech cyfr (w Polsce), który jest generowany przez bank do wydawanej przez niego karty. Kod PIN służy do potwierdzania transakcji wykonywanych w bankomatach i niektórych punktach handlowo-usługowych wyposażonych w specjalne terminale POS. Dokonując transakcji w takich miejscach należy podać kod PIN, który potwierdza, że transakcje wykonuje posiadacz karty. W miejscach gdzie do dokonania transakcji kod PIN nie jest wymagany, sposobem potwierdzenia jest złożenie przez posiadacza karty podpisu zgodnego z wzorem podpisu umieszczonym na karcie.

 

  • PODSTAWOWA STOPA PROCENTOWA
    Stopa oprocentowania kredytów ustalana decyzją banku centralnego.
  • POLECENIE PŁATNOŚCI
    Przekazane bankowi, polecenie klienta, do dokonania płatności na korzyść wskazanej osoby. Przy poleceniu zapłaty przesyłany jest elektroniczny dokument obciążenia rachunku dłużnika. Operację obciążenia zleca w swoim banku operator, a faktura jest przesyłana pocztą na adres abonenta. Następnie bank operatora poprzez pierwszą sesję ELIXIR przesyła operację do banku dłużnika. Jeśli bank dłużnika stwierdza, że nie może wykonać obciążenia na rachunku dłużnika, to trzecią sesją ELIXIR wysyła do banku operatora odpowiedź z kodem problemu. Jeśli wszystko jest w porządku rachunek bankowy operatora zostaje uznany na plus.
  • POLECENIE PRZELEWU
    Polecenie przelewu jest formą rozliczeń bezgotówkowych, polegającą na wydaniu bankowi przez właściciela rachunku polecenia przelania określonej kwoty z jego rachunku na wskazany przez niego rachunek w dowolnym banku. Polecenia przelewu używa się do regulowania zobowiązań. Aby dokonać zapłaty w formie polecenia przelewu niezbędne jest posiadanie rachunku bankowego, przez osobę na rzecz, której dokonujemy płatności. Polecenie przelewu może być odwołane pisemną decyzją zleceniodawcy, jeżeli bank nie obciążył jeszcze jego rachunku.
  • PORĘCZENIE CYWILNE
    W oparciu o przepisy Kodeksu Cywilnego (art.876 - 887 K.c.) w umowie poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik nie wykonał zobowiązania.
  • POS
    Urządzenie do elektronicznej obsługi transakcji znajdującej się u akceptanta kart.
  • POWSZECHNE TOWARZYSTWO EMERYTALNE (PTE)
    Powszechne Towarzystwo Emerytalne to spółka akcyjna, powołana specjalnie do tego, aby zarządzać i administrować Otwartym Funduszem Emerytalnym. Zatrudnia specjalistów, którzy inwestują pieniądze zgromadzone przez członków danego OFE.
  • POŻYCZKA
    Umowa, na mocy której pożyczkodawca stawia określoną kwotę lub rzecz do dyspozycji pożyczkobiorcy, a ten zobowiązuje się do jej zwrotu po upływie określonego terminu. Pożyczka zwykle udzielana jest bez wskazania konkretnego celu.
  • POŻYCZKA GOTÓWKOWA
    Pożyczka z reguły maksymalnie do 12 miesięcy, z oprocentowaniem ustalonym dla całego terminu objętego pożyczką. Pożyczoną sumę podejmuje się jednorazowo i również jednorazowo należy ja spłacić z końcem terminu umowy.
  • POŻYCZKA LOMBARDOWA
    Pożyczka, która jest udzielana pod zastaw papierów wartościowych oraz wartościowych przedmiotów o charakterze użytkowym, jak biżuteria czy obrazy.
  • PROLONGATA
    Wydłużenie okresu kredytowania poza termin określony w umowie, co wiąże się z określeniem nowej liczby i wysokości rat lub zmianą terminu płatności rat kapitałowych kredytu oraz określeniem nowej ich liczby i wysokości.
  • PROMESA KREDYTOWA
    Zobowiązanie banku do udzielenia kredytu po spełnieniu przez Wnioskodawcę warunków określonych w tym dokumencie w określonym terminie.
  • PROWIZJA
    Wynagrodzenie za usługi i czynności bankowe wykonywane przez bank na rzecz klienta. Prowizje ustalane procentowo w stosunku do wartości usług albo odgórnie narzucone przez bank w Tabeli Opłat i Prowizji.
  • PROWIZJE I OPŁATY BANKOWE
    Prowizje i opłaty bankowe są pobierane w granicach określonych bankowymi taryfami prowizji i opłat, które banki obowiązkowo ogłaszają w miejscu ogólnie dostępnym. W indywidualnych przypadkach bank może doliczyć rzeczywiste, dodatkowo ponoszone koszty zleconej mu czynności. Tabele prowizji i opłat wskazują także bezpłatne usługi bankowe. Prowizje i opłaty bankowe są pobierane przez bank przy indywidualnej operacji lub okresowo, mogą obciążać rachunek klienta lub być opłacane w gotówce. W praktyce opłaty bankowe stanowią zwrot bezpośrednich kosztów banku (za druki, wydanie kart itp.). Prowizje banki, natomiast pobierają za określone operacje (za udzielenie kredytu, prowadzenie rachunku, skupu czeków itp.). Niezależnie od prowizji banki mogą obciążać klientów opłatami pocztowymi i telekomunikacyjnymi, a także prowizjami i opłatami banków pośredniczących przy wykonywaniu zleconych im operacji.
  • PRZEWALUTOWANIE
    Oznacza możliwość zmiany waluty kredytu na inną walutę w okresie kredytowania; najczęściej operacja ta obarczona jest dodatkową prowizją bankową.
  • RATA KREDYTOWA
    Miesięczna lub kwartalna płatność wymagana przez Bank tytułem spłaty kredytu, która zawiera część kapitału i naliczone odsetki.
  • RATY RÓWNE (ANNUITETOWE)
    Wysokość miesięcznej raty kapitałowo - odsetkowej jest równa przez okres obowiązywania danej stopy procentowej. Klient spłaca w tym okresie ratę w jednakowej wysokości, a następnie ustalana jest nowa wysokość raty w oparciu o aktualną stawkę oprocentowania. Na ratę annuitetową składają się pełne należne odsetki za dany okres obrachunkowy (np. 1 miesiąc) oraz część kapitału.
  • RATY MALEJˇCE
    Raty kapitałowo-odsetkowe w ramach spłaty kredytu, na które składają się równe raty kapitału (uzyskane przez podzielenie kwoty udzielonego kredytu przez liczbę rat określonych przez klienta) oraz malejące odsetki naliczane od aktualnej kwoty zadłużenia.
  • ROZDZIELNOŚĆ MAJˇTKOWA
    Wyłączenie wspólnoty majątkowej pomiędzy małżonkami. Fakt ten musi być potwierdzony aktem notarialnym lub orzeczeniem sądu.
  • RACHUNEK POWIERNICZY ("ESCROW")
    Rachunek, który służy do obsługi kredytu deweloperskiego. Na nim deponowane są środki finansowe, które stanowią własność dewelopera czyli m.in. wpływy z wpłat klientów indywidualnych kupujących mieszkanie. Prawidłowe wydatkowanie tych środków kontroluje Bank, który uzależnia wypłatę kolejnych transz kredytu od realizacji poszczególnych etapów budowy.
  • REFINANSOWANIE
    Udzielenie kredytu hipotecznego z przeznaczeniem na zwrot poniesionych wcześniej kosztów na realizację inwestycji lub spłatę innego kredytu bankowego.
  • RYNEK PIERWOTNY NIERUCHOMOŚCI
    obejmuje mieszkania i domy nowo wybudowane. Budowa może być zrealizowana przez spółdzielnie mieszkaniowe, deweloperów lub przez osoby indywidualne. Decydując się na nabycie mieszkania na rynku pierwotnym, zyskuje się prawo do ulg, związanych z budową lub zakupem mieszkania na rynku pierwotnym. Należy jednak liczyć się z tym, że na możliwość zamieszkania w swoim domu czy mieszkaniu trzeba będzie zaczekać nawet kilkanaście miesięcy, a oprócz tego trzeba ponieść koszty związane z wykończeniem mieszkania.
  • RYNEK WTÓRNY NIERUCHOMOŚCI
    obejmuje mieszkania i domy, które były już wcześniej zamieszkane. Nabywając mieszkanie na rynku wtórnym nie możliwości uzyskać prawa do ulg podatkowych, a przeważnie trzeba dodatkowo sfinansować modernizację mieszkania. Zaletą mieszkania zakupionego na rynku wtórnym jest jednak to, że zazwyczaj od razu staje się jego właścicielem.
  • RYNKOWA STOPA REFERENCYJNA
    Stopa procentowa oferowana przez grupę największych banków na rynku międzybankowym, która stosowana jest przy wyznaczaniu oprocentowania kredytów o stawce zmiennej. Jest to stopa:
    WIBOR 1M, 3M lub 6M dla kredytów w złotych,
    EURIBOR 1M. 3M lub 6M dla kredytów w euro,
    LIBOR 1M, 3M, lub 6M dla kredytów w dolarach amerykańskich.
  • RYZYKO KURSOWE
    Ryzyko występujące przy kredytach denominowanych. Ryzyko to ponosi przez Kredytobiorcę w związku z możliwością wystąpienia zmiany kursu waluty, w której został zaciągnięty kredyt.
  • SKŁADKA EMERYTALNA
    Składka emerytalna to obowiązkowa składka z tytułu ubezpieczeń społecznych wpłacana co miesiąc do ZUS. Wysokość składki wynosi 37% ubruttowionego wynagrodzenia. Składką obciążeni są zarówno pracodawca jak i pracownik w proporcjach: 18,29% - pracodawca, 18,71% - pracownik. Składka emerytalna przeznaczona jest na cztery fundusze: emerytalny, rentowy, chorobowy, wypadkowy. Po odliczeniu części składki wpłacanej na fundusz rentowy, chorobowy, wypadkowy pozostaje 19.53% ubruttowinych zarobków, z czego 12.22% przeznaczone jest na emeryturę z ZUS, a pozostałe 7.3% trafia za pośrednictwem ZUS-u do OFE.
  • SALDO DEBETOWE
    Saldo debetowe w rachunku oszczędnociowo-rozliczeniowym oznacza zadłużenie klienta wobec banku, które jest poł±czone ze zgod± banku na dysponowanie przez klienta okrelon± kwot± rodków pieniężnych, które s± własnoci± banku. Kwota ta jest ograniczona limitem kredytowym.
  • SKŁADKA EMERYTALNA
    Składka emerytalna to obowiązkowa składka z tytułu ubezpieczeń społecznych wpłacana co miesiąc do ZUS. Wysokość składki wynosi 37% ubruttowionego wynagrodzenia. Składką obciążeni są zarówno pracodawca jak i pracownik w proporcjach: 18,29% - pracodawca, 18,71% - pracownik. Składka emerytalna przeznaczona jest na cztery fundusze: emerytalny, rentowy, chorobowy, wypadkowy. Po odliczeniu części składki wpłacanej na fundusz rentowy, chorobowy, wypadkowy pozostaje 19.53% ubruttowinych zarobków, z czego 12.22% przeznaczone jest na emeryturę z ZUS, a pozostałe 7.3% trafia za pośrednictwem ZUS-u do OFE.
  • SPECJALISTYCZNE FUNDUSZE OTWARTE
    wzorowane są na funduszach otwartych z tym, że istnieje możliwość określenia w statucie warunków odkupienia jednostek uczestnictwa; wyróżnikiem jest także powołanie organu kontrolnego Rady Inwestorów
  • STOPA BAZOWA
    Stopa procentowa, służy jako podstawa wyznaczania stopy procentowej zmiennej lub stałej, obowiązującej na ustalony okres. Stopą bazową dla kredytu o zmiennym oprocentowaniu jest Rynkowa Stopa Referencyjna, a stopą bazową dla oprocentowania stałego Bankowa Stopa Referencyjna uzależniona od szeregu czynników związanych z sytuacją rynku kapitałowego, a w szczególności od rentowności obligacji Skarbu Państwa i odsetkowych instrumentów pochodnych.
  • STOPA PROCENTOWA
    Stopa procentowa określa wysokość odsetek od sumy pieniędzy jako zapłaty za jej pożyczenie na określony czas. Rozróżnia się stałą i zmienną stopę procentową. Przy ustalaniu stopy procentowej musi być uwzględniana stopa inflacji. Wraz ze wzrostem poziomu inflacji wzrastają stopy procentowe.
  • TAJEMNICA BANKOWA
    Obowiązek banku do utrzymania w tajemnicy danych klientów. Bank nie może powoływać się na tajemnicę bankową jedynie w stosunku do urzędów skarbowych ani odmawiać występowania w roli świadka w sprawach cywilnych i karnych.
  • TERMIN PŁATNOŚCI
    Dzień spłaty zobowiązania albo okres między dniem powstania a dniem wymagalności wierzytelności.
  • TOKEN
    Token jest urządzeniem zabezpieczającym operacje dokonywane przez internet. Token generuje hasła jednorazowe, które wyświetlane są w formie ciągu cyfr, który zmienia się co 60 sekund. Dana kombinacja cyfr jest ważna jedynie przez czas jej wyświetlania. Ciąg cyfr jest funkcją tajnego klucza zapisanego w karcie oraz aktualnego czasu. System internetowy potrafi ustalić poprawność ciągu cyfr wygenerowanego przez token. Zegary tokena zsynchronizowane są z serwerem banku. Oprócz tokena, zabezpieczeniem transakcji internetowych są karty kodów jednorazowych lub indywidualnie przydzielone przez bank hasła.
  • TRANSAKCJA
    Jest to forma umowy handlowej, np. kupno, sprzedaż; dla banku jest to każdy kredytowy lub debetowy zapis na rachunku klienta.
  • TRANSZA
    Wypłata określonej części kredytu.
  • UBEZPIECZENIE KREDYTU
    Zabezpieczenie przejściowe wymagane przez Bank na wypadek niewypłacalności Kredytobiorcy. To ubezpieczenie stosowane jest do czasu uprawomocnienia się wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Zazwyczaj wiąże się z podwyższeniem oprocentowania kredytu na ten czas przejściowy.
  • UBRUTTOWIONE ZAROBKI
    Ubruttowienie zarobków, polega na powiększeniu pensji brutto pracownika (zarobek netto plus podatek od osób fizycznych) o wysokość składki emerytalnej, którą musi on zapłacić (18.71%).
  • UMOWA KREDYTOWA
    Jest to porozumienie zawarte między bankiem i klientem określające warunki udzielonego przez bank kredytu.
  • URZˇD NADZORU NAD FUNDUSZAMI EMERYTALNYMI (UNFE)
    UNFE jest to państwowa instytucja kontrolująca działalność PTE i OFE. Wydaje licencje na utworzenie PTE oraz pozwolenie na utworzenie OFE. Może nakładać kary np. finansowe na PTE.
  • WCZEŚNIEJSZA SPŁATA
    Jest to spłata kredytu dokonywana przed określonym w umowie kredytowej terminem płatności.
  • WEKSEL WŁASNY IN BLANCO
    Prawna forma zabezpieczenia spłaty kredytu - jest to papier wartościowy, który zawiera bezwarunkowe przyrzeczenie zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej przez wystawcę weksla, którym może być kredytobiorca lub osoba trzecia.
  • WIBOR (Warsaw Inter-bank Offered Rate)
    Średnia stopa procentowa, po jakiej największe banki w Polsce są skłonne innym bankom udzielić pożyczki w złotych na ustalony okres. Wartość stóp procentowych ustalana jest zgodnie z "Regulaminem fixingu stawek referencyjnych WIBOR i WIBID" uchwalonym przez Polskie Stowarzyszenie Dealerów Bankowych - Forex i publikowana codzinnie o godzinie 11:00 czasu warszawskiego, m.in. na stronie WIBO serwisu Reuters.
  • WIERZYTELNOŚĆ(NALEŻNOŚĆ)
    Wierzytelność uprawnieniem osoby prawnej lub fizycznej do otrzymania od dłużnika świadczenia pieniężnego lub rzeczowego. Należności banku wynikają z zaangażowania gromadzonych środków obcych i funduszy własnych banku w różnych operacjach aktywnych, wśród których najważniejsze są udzielane kredyty, posiadane papiery wartościowe i lokaty na międzybankowy rynku pieniężnym. Wśród banku należności wyróżnia się: należności krótkoterminowe, których okres spłaty nie jest dłuższy niż rok, średnio- i długoterminowe, których okres spłaty wynosi powyżej roku.
  • WKŁAD OSZCZĘDNOŚCIOWY
    Wkłady oszczędnościowe są to środki pieniężne ludności gromadzone w bankach. Są one podstawowym źródłem działalności kredytowej prowadzonej przez banki. Wkłady oszczędnościowe gromadzone są w złotych i walutach, jako wkłady a'vista i lokaty terminowe.
  • WKŁAD WŁASNY
    Udział Kredytobiorcy w całkowitym koszcie finansowanej inwestycji. Środki, które wnosi Kredytobiorca mogą obejmować: środki pieniężne, wartość przedpłat, rat, zadatków wniesionych na poczet zakupu/wykupu nieruchomości, koszty poniesione przez Wnioskodawcę, związane z realizowaną inwestycją i zaakceptowane przez Bank (do kosztów tych nie zalicza się kosztów związanych z uzyskaniem kredytu, tj. kosztu wyceny lub ekspertyzy określającej bankowo - hipoteczną wartość nieruchomości, kosztów opłat związanych z ustanowieniem zabezpieczeń, prowizji, opłat bankowych itp.).
  • WNIOSEK KREDYTOWY
    Składany przez Kredytobiorcę na formularzu bankowym wniosek o udzielenie kredytu,.
  • WSPÓLNOTA MAJˇTKOWA
    Wspólność jaka powstaje pomiędzy małżonkami z chwilą zawarcia małżeństwa, obejmująca cały ich dorobek. Małżonkowie odpowiadają wspólnym majątkiem za swoje zobowiązania, także te, które zostają zaciągnięte tylko przez jednego z nich.
  • ZABEZPIECZENIE OSOBISTE
    Zabezpieczenie, które jest związane z pełną odpowiedzialnością majątkową konkretnej osoby.
  • ZABEZPIECZENIE PRZEJŚCIOWE
    Zabezpieczenie stosowane do czasu otrzymania przez bank odpisu z księgi wieczystej z prawomocnym wpisem hipoteki. Zabezpieczeniem tym może być ubezpieczenie kredytu w towarzystwie ubezpieczeniowym.
  • ZABEZIECZENIE RZECZOWE
    Zabezpieczenie, które jest związane z odpowiedzialnością ograniczoną do określonych składników majątku.
  • ZASTAW
    Zabezpieczenie, które polega na obciążeniu rzeczy ruchomej lub określonych praw, z których wierzyciel może dochodzić zaspokojenia bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi.
  • ZASTAW NA PRAWACH
    Zastaw na prawach jest rodzajem zabezpieczenia wierzytelności banku na wszelkich prawach (np. wierzytelnościach pieniężnych, papierach wartościowych), jeżeli są zbywalne. Ustanowienie zastawu na prawach wymaga zawarcia pisemnej umowy z potwierdzeniem przez bank daty jej zawarcia, a także dokonania innej czynności (np. wydania dokumentu, indosowania, czyli przeniesienia praw własności z weksla, czeku oraz innych określonych papierów wystawionych na zlecenie) jeżeli jest potrzebna do przeniesienia prawa. Jeżeli przedmiotem zastawu jest wierzytelność, ustanowienie zastawu następuje z chwilą zawiadomienia dłużnika. Przedmiotem zastawu mogą tez być wkłady oszczędnościowe, na które wystawiono książeczki oszczędnościowe lub imienne bony oszczędnościowe i inne prawa stwierdzone imiennymi dokumentami, chyba że zastrzeżono ich niezbywalność. Wysokość wkładów na zastawionej książeczce oszczędnościowej powinna być wyższa od wierzytelności banku o kwotę wolną z mocy prawa bankowego od zajęcia sądowego i administracyjnego.
  • ZASTAW REJESTROWY
    Zastaw rejestrowy został wprowadzony w 1998 r. na mocy ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz.U. z 1996 r., nr 149, poz. 703), może być ustanowiony w celu zabezpieczenia wierzytelności państwowych osób prawnych, krajowych i zagranicznych banków oraz krajowych podmiotów gospodarczych. Do ustanowienia zastawu rejestrowego potrzebna jest pisemna umowa między osobą uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą) a wierzycielem (zastawnikiem) oraz wpis do rejestru zastawu. Rzeczy obciążone zastawem rejestrowym, a także papiery wartościowe lub inne dokumenty dotyczące praw obciążonych takim zastawem mogą być pozostawione w posiadaniu zastawcy lub osoby trzeciej wskazanej w umowie o ustanowienie zastawu rejestrowego. Jeżeli zastawca był nie uprawniony do rozporządzania rzeczą, do ochrony zastawnika działającego w dobrej wierze stosuje się odpowiednie przepisy o ochronie nabywcy rzeczy ruchomej w dobrej wierze, a wpis zastawu rejestrowego rejestru zastawu jest równoważny z wydaniem rzeczy. Jeżeli zastawca może korzystać z przedmiotu zastawu, powinien dbać o zachowanie go w stanie nie gorszym niż wynikający z prawidłowego utrzymania, w wyznaczonym terminie obowiązany jest umożliwić mu zbadanie stanu przedmiotu zastawu. W razie ustanowienia zastawu na pojeździe mechanicznym należy to odnotować w jego dowodzie rejestracyjnym. W wypadku niezgodnego z umową zbycia przedmiotu zastawu rejestrowego zastawnik (bank) może żądać natychmiastowego zaspokojenia wierzytelności zabezpieczonych zastawem. Wierzytelność zabezpieczona zastawem rejestrowym korzysta z pierwszeństwa przed innymi wierzycielami, z wyjątkiem ściśle określonych tytułów (np. odszkodowanie za kalectwo, alimenty).
  • ZBYWCA
    Zbywcą jest właściciel sprzedawanej nieruchomości.
  • ZDOLNOŚĆ KREDYTOWA
    Zdolność Kredytobiorcy do spłaty zaciągniętego kredytu. Ustalana jest przez bank w drodze szczegółowej analizy wysokości dochodów i comiesięcznych zobowiązań Kredytobiorcy oraz wydatków na utrzymanie swoje i członków rodziny.