Wyciskanie krótkich pozycji - short squeeze

Short Squeeze ma miejsce, gdy inwestorzy posiadający krótkie pozycje w akcjach odkupują je z powrotem aby zabezpieczyć się przed stratami, co powoduje gwałtowny wzrost cen rynkowych.

Czym jest short squeeze?

Short Squeeze, potocznie nazywane "wyciskaniem krótkich pozycji" lub "wyciskaniem shortów", jest to strategia inwestowania w akcje na giełdzie papierów wartościowych, która istnieje od wielu lat i zyskała dużo uwagi, zwłaszcza po inwestycjach w GameStop vs Wall Street na początku 2021 roku. Short Squeeze może być źródłem znaczących zysków lub strat w zależności od sytuacji na rynku i umiejętności inwestora.  

Na czym polega short squeeze?

Krótka sprzedaż akcji jest jedną ze strategii inwestycyjnych na giełdzie. Gra na spadki polega na sprzedaży pożyczonych akcji z nadzieją że w przyszłości spadną ich notowania. Odkupując akcje na rynku po niższej cenie zrealizują zysk. Short squeeze ma miejsce, gdy inwestorzy grający "na krótko" kupują z powrotem akcje, aby zabezpieczyć swoje pozycje, co powoduje gwałtowny wzrost ceny akcji. Inwestorzy dokonujący krótkiej sprzedaży pożyczają akcje od brokerów w celu osiągnięcia zysku, gdy cena akcji spadnie. Jeśli jednak cena akcji wzrośnie, inwestorzy posiadający krótkie pozycje są narażeni na straty i będą musieli zabezpieczyć swoje pozycje, odkupując na giełdzie z powrotem pożyczone akcje.
Short Squeeze może być spowodowane różnymi przyczynami, takimi jak pomyślne informacje o emitentach akcji, znaczne sprzedawanie akcji na krótko lub też celowe wywołanie Short Squeeze przez inwestorów manipulujących rynkiem, którzy jednoczą się, aby kupować i trzymać akcje. Gdy inwestorzy stosujący krótką sprzedaż próbują zabezpieczyć swoje pozycje, wzrasta popyt, co prowadzi do wzrostu ceny akcji a to z kolei powoduje, że inni inwestorzy także posiadający krótkie pozycje również zabezpieczają swoje pozycje, co tworzy reakcję łańcuchową i jeszcze bardziej podnosi kurs akcji.

Powyższe można przedstawić w punktach:

  • Krótka sprzedaż: Inwestorzy pożyczają akcje od brokerów lub innych inwestorów i sprzedają je na rynku w nadziei na spadek ich ceny. Planują je odkupić po niższej cenie i zrealizować zysk.
  • Wzrost ceny: Jeśli cena akcji zaczyna rosnąć, inwestorzy zaczynają odczuwać presję, ponieważ ich przewidywania o spadającym kursie akcji nie spełniły się. Teraz, zamiast zysku, mogą doświadczyć strat.
  • Wydźwięk dwustronny: Wzrost notowań akcji zmusza inwestorów do podejęcia decyzji. Jeśli nie odkupią akcji, ich straty mogą się pogłębiać. Jednak zakupy akcji mogą prowadzić do dalszego wzrostu ich ceny, ponieważ wymuszony popyt może napędzać notowania jeszcze wyżej. Tak następuje "wyciskanie" inwestorów z krótkich pozycji. 
  • Reakcja łańcuchowa: Gdy inwestorzy posiadający krótkie pozycje zaczynają wykupywać aktywa, powstaje efekt lawinowy - inni inwestorzy, którzy dokonali krótkiej sprzedaży widząc ten ruch, także decydują się na zakup akcji, aby uniknąć większych strat. To powoduje jeszcze większy wzrost kursów, co z kolei mobilizuje coraz więcej inwestorów do zakupów akcji. W efekcie cena akcji rośnie w szybkim tempie.
  • Wysoka zmienność: Short Squeeze może skutkować nieoczekiwaną zmiennością cenową i dynamicznymi ruchami na rynku, co sprawia, że może być trudne do przewidzenia i kontrolowania.

Jak zidentyfikować Short Squeeze?

Zidentyfikowanie potencjalnego short squeeze jest kluczowe, jeśli chcesz z niego czerpać zyski. Inwestorzy mogą szukać akcji o wysokich współczynnikach krótkiej sprzedaży, pozytywnych wiadomościach o zyskach lub potencjalnych nowych produktach. Te czynniki wskazują, że może być obecnych wielu inwestorów z krótkimi pozycjami, co sprawia, że akcje są bardziej podatne na short squeeze. Inne metody wykorzystywane przez traderów do oceny potencjalnych short squeeze obejmują monitorowanie trendów w mediach społecznościowych, analizę techniczną oraz śledzenie wolumenu transakcji akcji.
Inwestorzy powinni również zwracać uwagę na regulacje organów nadzoru, które mogą wprowadzić nowe zasady i przepisy mogące wpłynąć na short squeeze. Regulacje mogą obejmować ograniczenia dotyczące kupowania lub sprzedawania akcji w ekstremalnych sytuacjach lub zwiększone monitorowanie aktywności w mediach społecznościowych, które mogą wskazywać na kolaborację w celu sztucznego podniesienia cen akcji.
Jeśli inwestor zidentyfikuje potencjalne wyciskanie krótkich pozycji na akcjach danej spółki może zdecydować się na zakup akcji w celu osiągnięcia zysku wynikającego z  ewentualnego wzrostu notowań. Niemniej jednak nie powinien inwestować zbyt dużo pieniędzy, ponieważ Short Squeeze jest często nieprzewidywalne i niestabilne.

Wyciskanie z rynków wzięte

Przyjrzyjmy się kilku znamiennym przykładom Short Squeeze, które miały miejsce na rynku.

  • GameStop

  • GameStop, walczący giełdowy detalista gier wideo, stał się epicentrum zjawiska short squeeze w styczniu 2021 roku. Użytkownicy Reddita na podforum r/wallstreetbets zjednoczyli się, aby kupować i trzymać akcje GameStop, tworząc short squeeze, aby ukarać duże fundusze inwestycyjne, które posiadały pozycje krótkie. W wyniku tego akcje GameStop wzrosły z 19 dolarów do 347 dolarów, co stanowiło wzrost o 1.700%. Wiadomość ta obiegła media i krążyła wokół wiadomości finansowych przez tygodnie, gdy użytkownicy Reddita dopingowali wzrost cen akcji. Sytuacja doprowadziła do procesów sądowych, przesłuchań w Kongresie i pojawiły się pytania, czy krótka sprzedaż jest etyczna.
  • Volkswagen

  • W 2008 roku spółka Volkswagen AG doświadczyła Short Squeeze, które spowodowało wzrost ceny akcji o prawie 400%. Inwestorzy posiadający krótkie pozycje znacznie zwiększyli liczbę sprzedawanych "na krótko" akcji Volkswagena, wierząc, że firma jest przewartościowana. Jednak firma Porsche AG, która miała kontrolny pakiet akcji w Volkswagenie, zaczęła kupować akcje, co wywierało presję na inwestorów z krótkimi pozycjami i w efekcie doprowadziło do wzrostu ceny akcji. Short squeeze w tym przypadku zaskoczył wielu traderów i inwestorów a kurs akcji wzrósł więcej niż ktokolwiek mógł przewidzieć.
  • Tesla

  • W 2020 roku spółka Tesla doświadczyła Short Squeeze, które miało fundamentalny wpływ na wzrost ceny jej akcji. Elon Musk, CEO Tesli, ogłosił na Twitterze, że cena akcji firmy jest zbyt niska i zainicjował euforię wśród użytkowników mediów społecznościowych aby kupować wcześniej sprzedane akcje Tesli. Oprócz tego akcje Tesli miały wysoki wskaźnik krótkiej sprzedaży (ang. short interest ratio), co ułatwiło wystąpienie Short Squeeze. Cena akcji Tesli wzrosła, osiągając poziom 900 USD, po czym nieco spadła. Ci, którzy potrafili wykorzystać odpowiedni moment zakupu akcji po cenie niższej, mogli sporo zyskać podczas gry na spadki cen.
  • CD Projekt

  • W czerwcu 2023 roku pojawiły się doniesienia o short squeeze na akcjach spółki CD Projekt, gdzie fundusze zamykały swoje krótkie pozycje w odpowiedzi na gwałtowny wzrost kursu akcji CD Projektu opisano to, jako jedno z najważniejszych przypadków "short squeeze" w historii polskiego rynku kapitałowego

Jak inwestor może zarobić na Short Squeeze?

Istnieją dwie podstawowe mające fundamentalny wpływ na zysk z Short Squeeze:

  • Kupno akcji - Inwestorzy mogą kupić akcje, oczekując wzrostu ceny z powodu Short Squeeze. Jednak muszą uważać, aby nie zainwestować więcej niż są w stanie sobie pozwolić, ponieważ wyciskanie krótkich pozycji bywa nieprzewidywalne i niestabilne.
  • Kupno opcji - Inwestorzy mogą również kupować opcje typu "call", co pozwala im kontrolować cenę bez konieczności posiadania ani jednej akcji nie bacząc na wyniki finansowe. To podejście wiąże się z większym ryzykiem, ponieważ kontrakty na opcje mają ustalone daty wygaśnięcia a dźwignia finansowa jest często wysoka, przez co inwestorzy mogą stracić pieniądze, jeśli cena instrumentu nie porusza się w oczekiwanym kierunku w terminie określonym w specyfikacji danej opcji.

Ryzyko związane z Short Squeeze

Short Squeeze niesie ze sobą istotne ryzyko inwestycyjne i może prowadzić do znacznych strat, jeśli inwestorzy nie przeprowadzą należytej analizy i nie podejmą odpowiednich środków ostrożności. Niektóre z głównych ryzyk związanych z short squeeze to:

  • Ryzyko rynkowe - Short squeeze jest nieprzewidywalne a trudno jest przewidzieć, kiedy się pojawi. Inwestorzy mający wiele pozycji short mogą stracić bardzo dużo, jeśli nie obserwują sytuacji uważnie.
  • Ryzyko płynności - Akcje, które są silnie sprzedawane krótko, mogą nie mieć wystarczającej płynności do szybkiego kupowania i sprzedawania. W czasie short squeeze może to prowadzić do trudności w zakupie akcji pozostających w obrocie po oczekiwanej cenie, co wiąże się z potencjalnymi stratami.
  • Ryzyko regulacyjne – organ nadzoru może wprowadzić przepisy i ograniczenia, które mogą wpłynąć na stosowanie Short Squeeze. Regulacje mogą obejmować ograniczenia dotyczące kupowania lub sprzedawania akcji w ekstremalnych sytuacjach lub zostanie wprowadzone zwiększone monitorowanie i wykrywanie działań oszukańczych.

Podsumowanie

Short Squeeze może być dochodową strategią handlu lecz niestety niesie ze sobą ryzyko. Inwestorzy działający na giełdzie papierów wartościowych powinni analizować na bieżąco rynek, identyfikować potencjalne cele dla Short Squeeze i wdrożyć odpowiednie strategie ograniczające ryzyko przed inwestowaniem swoich pieniędzy. Pomimo, że wyciskanie krótkich pozycji bywa nieprzewidywalne - jeśli inwestorzy skutecznie poradzą sobie z wahaniem cen i właściwie zarządzają ryzykiem - mogą osiągnąć zyski. Poprawne wyczucie momentu Short Squeeze może okazać się lukratywną okazją dla traderów i inwestorów, którzy potrafią doskonale surfować na nieprzewidywalnym rynku akcji w obiegu na rynku finansowym.