- 147 emitentów z Polski i zagranicy, z tego 49 debiutów w 2012 roku
- Ponad 300 serii obligacji korporacyjnych, spółdzielczych i komunalnych, o wartości ponad 45 mld zł
- Debiuty obligacji największych polskich firm, także z WIG20
- Działania GPW na rzecz wzrostu zainteresowania wśród inwestorów indywidualnych
Trzy lata temu w dniu 30 września 2009 roku Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA uruchomiła rynek Catalyst w celu stworzenia w Polsce zorganizowanego, transparentnego i bezpiecznego rynku dla instrumentów dłużnych emitowanych przez firmy i samorządy. Od lipca 2010 r. na Catalyst notowane są również papiery dłużne banków spółdzielczych, którym rynek ten otworzył drogę do pozyskiwania środków na publicznym rynku kapitałowym.
Obecnie na Catalyst notowane są 302 serie obligacji, wyemitowane przez 146 podmiotów nieskarbowych (113 firm, 22 banki spółdzielcze i 11 jednostek samorządu terytorialnego), o łącznej wartości emisji wynoszącej ponad 45 mld zł.
Instrumenty dłużne notowane - nominowane w PLN:
|
Korporacyjne* |
Spółdzielcze |
Komunalne |
Skarbowe |
Razem |
Liczba emitentów |
112 |
22 |
11 |
1 |
146 |
Liczba serii |
243 |
29 |
29 |
36 |
337 |
Wartość emisji (mld PLN) |
42.74 |
0.41 |
2.26 |
513.61 |
559.02 |
Instrumenty dłużne notowane - nominowane w EUR:
|
Korporacyjne* |
Spółdzielcze |
Komunalne |
Skarbowe |
Razem |
Liczba emitentów |
1 |
- |
- |
- |
1 |
Liczba serii |
1 |
- |
- |
- |
1 |
Wartość emisji (mld EUR) |
0.8 |
- |
- |
- |
0.8 |
* wraz z listami zastawnymi
Źródło: Dane GPW
Trzy lata funkcjonowania Catalyst potwierdziły, że projekt dokonał głębokiej zmiany w architekturze rynku papierów dłużnych w Polsce i wyszedł naprzeciw potrzebom emitentów i inwestorów. Wyrazem tego jest m.in. szybko rosnąca liczba i wartość emisji obligacji notowanych na Catalyst, pomimo spowolnienia gospodarczego w kraju.
Źródło: Dane GPW za sierpień 2012 r., w przekroju kwartalnym
Systematycznie poszerza się grono emitentów papierów dłużnych, którym Catalyst dał nowe możliwości finansowania, a wejście na publiczny, transparentny rynek obligacji - większy prestiż, zaufanie inwestorów i doskonałą promocję. Liczba podmiotów, które wprowadziły obligacje na rynek instrumentów dłużnych GPW wrosła szczególnie szybko w 2012 r. - od początku roku do obrotu trafiły tam obligacje 49 nowych emitentów, a wartość notowanych na Catalyst instrumentów na koniec sierpnia zwiększyła się w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku o 40 proc.
Źródło: Dane GPW za sierpień 2012 r., w przekroju kwartalnym
Na Catalyst zadebiutowały już ze swoimi obligacjami największe polskie firmy takie jak: Polkomtel, PKN Orlen i PGNiG oraz banki jak np. BOŚ, PKO BP i Pekao Bank Hipoteczny. Ta grupa przedsiębiorstw, z których wiele wchodzi w skład WIG20, jest symbolem, że rynek instrumentów dłużnych GPW tworzy nową rzeczywistość, w której firmy finansują się nie tylko poprzez kredyt bankowy, ale właśnie poprzez obligacje, które znajdują się w obiegu giełdowym i są dostępne dla inwestorów. Wartość kapitału pozyskanego tą drogą w stosunku do środków pozyskanych z kredytów bankowych, będących obecnie najpopularniejszym źródłem finansowania dla przedsiębiorstw i samorządów, stale wzrasta.
Historycznie największe emisje obligacji wprowadzone na Catalyst:
Lp |
Emitent |
Wartość emisji (PLN) |
1 |
Bank Gospodarstwa Krajowego |
24 570 500 000,00 |
2 |
PKO FINANCE AB |
3 406 400 000,00 |
3 |
PGNiG |
2 500 000 000,00 |
4 |
BRE BANK HIPOTECZNY |
2 150 000 000,00 |
5 |
WARSZAWA |
2 100 000 000,00 |
6 |
BANK OCHRONY ŚRODOWISKA |
1 198 830 000,00 |
7 |
PKN ORLEN* |
1 000 000 000,00 |
8 |
POLKOMTEL FINANCE AB (PUBL) |
1 000 000 000,00 |
9 |
GETIN NOBLE BANK |
918 924 000,00 |
10 |
PEKAO BANK HIPOTECZNY** |
800 000 000,00 |
*Polkomtel wykupił obligacje w czerwcu 2012 r.
**Obligacje Pekao Banku Hipotecznego notowane są w EUR
Źródło: Dane GPW
Kapitalizacja obligacji notowanych na Catalyst stanowi ok. 86 proc. wartości wszystkich obligacji wyemitowanych przez banki w Polsce, kapitalizacja obligacji wyemitowanych przez przedsiębiorstwa - ok. 30 proc., a przez jednostki samorządu komunalnego - ok. 16 proc.
* W tym Bank Gospodarstwa Krajowego
Źródło: Dane GPW, Fitch Polska (tylko obligacje o terminie wykupu pow. 1 roku) za sierpień 2012 r.
W drugim kwartale 2012 r. wartość długu wyemitowanego przez polskie firmy i instytucje finansowe wyniosła 6 proc. PKB kraju. To mniej niż w innych krajach regionu i dużo mniej niż w Europie Zachodniej. Polskie przedsiębiorstwa zaczęły jednak dostrzegać, że im więcej źródeł finansowania tym lepsza konkurencja pomiędzy tymi, którzy go dostarczają, a co za tym idzie, niższy koszt pozyskiwania kapitału. W rezultacie wskaźnik wartości obligacji instytucji finansowych oraz przedsiębiorstw w relacji do PKB jest już dwa razy większy niż trzy lata temu, kiedy GPW uruchomiła Catalyst.
Źródło: BIS (dane za grudzień 2011, emisje krajowe i międzynarodowe), Fitch (tylko w przypadku Polski, dane za czerwiec 2012, tylko instrumenty pow. 1 roku, emisje krajowe i międzynarodowe), Eurostat (dane PKB za rok 2011)
Liczba obligacji notowanych na giełdach regionu CEE:
Giełda |
Obligacje krajowe sektora publicznego |
Pozostałe obligacje krajowe |
Obligacje międzynarodowe |
Razem |
CEESEG - Vienna |
263 |
2 986 |
455 |
3 704 |
Warsaw Stock Exchange |
65 |
255 |
6 |
326 |
CEESEG - Budapest |
23 |
158 |
0 |
181 |
Bratislava Stock Exchange |
22 |
132 |
0 |
154 |
CEESEG - Prague |
21 |
59 |
9 |
89 |
Bucharest Stock Exchange |
64 |
0 |
2 |
66 |
CEESEG - Ljubljana |
20 |
42 |
2 |
64 |
Bulgarian Stock Exchange |
1 |
54 |
0 |
55 |
Źródło: Dane FESE za lipiec 2012 r.
W czasach dużej niepewności na rynkach finansowych Catalyst stał się wyjątkowo atrakcyjny nie tylko dla emitentów, ale i dla inwestorów. Świadczy o tym liczba transakcji, która w 2012 r. z kwartału na kwartał szybko rośnie.
Źródło: Dane GPW za sierpień 2012 r., w przekroju kwartalnym
Coraz wyższy jest także obrót obligacjami mierzony rok do roku. W okresie styczeń - sierpień 2012 r. obroty sesyjne na Catalyst wyniosły 1,1 mld zł, a całkowite 2,2 mld zł i były wyższe od obrotów rok wcześniej o odpowiednio 27,1 proc. i 131,6 proc.
Źródło: Dane GPW za sierpień 2012 r., w przekroju kwartalnym
Struktura rynku uwzględniająca
segment handlu detalicznego sprawia, że Catalyst jest ciekawą propozycją
umożliwiającą skuteczną dywersyfikację portfela inwestycyjnego i korzystną
lokatę oszczędności także dla inwestorów indywidualnych, którzy wcześniej
pozbawieni byli dostępu do publicznego rynku nieskarbowych instrumentów
dłużnych.
„Większa aktywność
inwestorów indywidualnych na rynku Catalyst jest niezbędna dla jego jeszcze
lepszego rozwoju, dlatego stale pracujemy nad umacnianiem popytu z ich strony.
Byliśmy pionierami, kiedy emitowaliśmy obligacje GPW i w oparciu o prospekt
emisyjny postanowiliśmy skierować transzę 75 mln tylko i wyłącznie do
inwestorów indywidualnych, chcąc taki model upowszechniać. I w tym roku
pojawiły się zapowiedzi dużych emitentów, którzy przygotowują kilkusetmilionowe
emisje właśnie z myślą o inwestorach indywidualnych. To z kolei wpłynie na
większy ruch transakcyjny, a wtedy będę już mógł z pełną śmiałością powiedzieć,
że działania GPW, by stworzyć kolejny element polskich rynków kapitałowych,
przyniosły zamierzone rezultaty. Obecnie wartość obligacji emitowanych przez
przedsiębiorstwa stanowi 5-6 proc. PKB i - jak stale podkreślam - mówi nam to o
ogromnym potencjale dla obligacji nieskarbowych. Praca nad nim będzie z
pewnością jednym z kierunków strategicznego rozwoju polskich rynków
kapitałowych, jaki wprowadza w życie GPW i szereg innych instytucji
finansowych." - mówi Ludwik Sobolewski, Prezes Giełdy Papierów Wartościowych w
Warszawie.