Wino to nie tylko nadzwyczajny trunek służący rozkoszom podniebienia. Znajduje ono również poczesne miejsce na rynku inwestycyjnym. In vino veritas, czyli w winie jest prawda - mówi stara łacińska sentencja.
Wybór najlepszych win
Boski napój
„Kto winem się raczy, ten Boga zobaczy” - przysłowie cysterskie z XII wieku.
Badania historyków i archeologów wskazują, że początki upraw winorośli oraz produkcję wina rozpoczęto na Bliskim Wschodzie. Nadzwyczajną rangę wina nadał mu Chrystus podczas ostatniej wieczerzy.
W Chrześcijaństwie wino stanowi symbol krwi Syna Bożego umęczonego na krzyżu. Starożytni Grecy i Rzymie uważali je za napój bogów. Do obecnych czasów zawsze towarzyszy człowiekowi w ważnych uroczystościach. Jest pite ku uciesze ducha i pokrzepieniu serc.
Wino na zdrowie
Wino to nie tylko trunek sprawiający miłe doznania ale również szlachetny napój o właściwościach prozdrowotnych. W znacznym stopniu zmniejsza ono ryzyko zachorowania na Alzheimera. Obniża poziom złego cholesterolu we krwi i poprawia gospodarkę cukrami. Pijąc czerwone wino można zmniejszyć ryzyko parodontozy. Wydolność płuc poprawi wino białe. Na trawienie pomoże każdy rodzaj wina. Niezwykle ważną zaletą picia wina jest zmniejszenie możliwości powstania zakrzepów, zatorów oraz zawałów serca. Stwierdzono, że taniny zawarte w czerwonym winie mają działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne. Nie można jednak przesadzać z takimi metodami profilaktyki, gdyż można popaść w alkoholizm.
Czerwone wino poleca się osobom w starszym wieku. Jak wynika z badań statystycznych, Francuzi, których napojem narodowym jest wino, rzadziej zapadają na choroby serca niż Amerykanie Jest to zasługa picia czerwonego wina. Wino pobudzało fantazję twórczą Williama Szekspira, który lubił delektować się boskim napojem.
Klasyfikacja win
Zastosowanie w XVII wieku korka do butelkowania pozwoliło na długie jego leżakowanie. Ułatwiło to prowadzenie sprzedaży win. Już wówczas wina z Bordeaux znane były na całym świecie. W roku 1855 za Napoleona III podzielono najlepsze winnice na pięć klas (cru). Jest to określane mianem „Klasyfikacji 1855” lub „Klasyfikacji Châteaux”. Obecnie pierwszej, najlepszej klasie znajdują się wina z następujących winnic: Château Margaux, Château Lafite, Château Latour, Château Haut-Brion oraz Château Mouton-Rothschild. Trunki z tych winnic są najlepsze spośród win szlachetnych i należą do najdroższych na świecie. Trudno więc rywalizować z francuskim światem wina.
Co decyduje o jakości wina?
Jakość win szlachetnych zależy od wielu czynników. Najlepsze wina powstają z winogron zrywanych ręcznie. Szczególnie dobry trunek dają w pełni dojrzałe grona pokryte nalotem szlachetnej pleśni. Z jednego hektara można uzyskać najwyżej tysiąc litrów wina, co oznacza, że z owoców krzewu winorośli powstaje jeden kieliszek wina. Największym koneserem wina jest Robert Parker ze Stanów Zjednoczonych, autor przewodnika po winach. Jego opinie i oceny są podstawą dla określenia wartości win szlachetnych na całym świecie.
Dobre wino można wyprodukować z winogron, które dojrzewały w bardzo dobrych warunkach pogodowych. Nawet jeden dzień deszczowy może mieć znaczący wpływ na jakość i ilość wina. Stąd tak wielką wagę przykłada się do tego jaka pogoda była w danym roku.
Najlepsze wina inwestycyjne są produkowane przy zachowaniu ściśle określonych procesów oraz dokładnej kontroli. W przypadku win inwestycyjnych Certyfikat Institut D'Appellations d'Origine gwarantuje zachowanie wysokich standardów. Kryteria ustalone w certyfikacie są wykorzystywane przy ocenie butelki wina.
Wartość inwestycji na rynku win szlachetnych determinują następujące cechy: marka, klasa jakościowa, wielkość produkcji, miejsce pochodzenia oraz wiek. Reszty dopełnia rynek win kolekcjonerskich.
Szczepy winne
Na świecie uprawia się kilkaset szczepów winnych, pozwalających na uzyskanie wysokiej jakości wina. Oto kilka najważniejszych:
Cabernet Sauvignon – król szczepów win czerwonych - pozwala na uzyskanie dobrej jakości wino, pełnych elegancji, finezji i bukietem zapachów, zazwyczaj o rubinowej barwie. Jest winem mocno zbudowanym. W zależności od miejsca uprawy w uzyskanym z niego winie można wyczuć zapachy czarnej porzeczki, jagód, żywicy, korzeni czy słodkiego zielonego pieprzu, którym towarzyszy delikatne z nutą tytoniu, lukrecji i wanilii, jakie nadaje im leżakowanie w dębowych beczkach. W smaku owoce czarnej porzeczki, wiśni, śliwek, a także nuta mięty, anyżu, oliwek, cedru. Zawiera dużo tanin, stąd częstokroć mieszane jest z winami innych szczepów. Z wiekiem poprawiają się cechy wina przez co zyskuje na walorach. Wysoka cena win z tego szczepu powoduje że nadają się one do wieloletnich inwestycji.
Merlot - kojarzy się przede wszystkim z Bordeaux we Francji. Daje również dobrze zbudowane, szlachetne wino o głębokiej barwie. Nuta śliwek, wiśni, owoców leśnych, fiołków, pomarańczy, przypraw i czekolady zadowoli każdego konesera. Charakterystyczne korzenne wykończenie oraz akcent suszonej śliwki to kolejne cechy tego trunku. Posiada niższe niż Cabernet Sauvignon natężenie tanin. Historia tego wina rozpoczyna się na początku nowej ery.
Shiraz – najważniejsze uprawy w Australii, Afryce Południowej, Chile, Kalifornii i Francji. Daje bardzo dobre wino. To jedna z najlepszych odmian winorośli, z owocami pozwalającymi uzyskać jedno z najlepszych win o dość ostrym smaku. W zależności od miejsca uprawy szczepu można wyczuć: jeżyny, kawę czy gorzką czekoladę i taniny z nutą alkoholu. Intensywny aromat z nutą jagód, białego pieprzu, wiśni, lukrecji, śliwek, ciemnych owoców i dymu. Może być przechowywane przez długi okres czasu, stąd nadaje się do inwestycji długoterminowych.
Pinot Noir - pozwala uzyskać wino o pełnej tęczy barw: wiśniowa, purpurowa, czerwień oraz brąz. Pełnia doznań smakowych to: wiśnie, truskawki, porzeczki a dopełnieniem są subtelnie działające taniny. Beczki z dębu amerykańskiego nadają mu waniliowego zapachu z domieszką skóry. To szczep wrażliwy na warunki pogodowe, stąd podaż wina może ulegać wahaniom.
Tempranillo - uprawiane głównie w Hiszpanii a także w Argentynie. Szczep ten daje wino o wiśniowym kolorze. Elegancki bukiet z wyczuwalną nutą leśnych owoców. Często mieszane z winami. Wyśmienite w smaku również jako wino młode, lecz jego walory wzrastają w okresie leżakowania w dębowych beczkach. Stąd nadaje się dla średnio- i długoterminowych inwestycji.
Chardonnay - to król szczepów win białych, najbardziej ceniony spośród win świata. Najwyższa jakość wśród najlepszych win białych to niezwykle bogaty smak, w którym można wyczuć różne owoce: jabłka, brzoskwinie, i owoce tropikalne. Dopełnieniem jest nuta orzechy, karmelu czy miodu. Jest to szlachetny trunek o intensywnej żółtej barwie z łagodnymi aromatami owocowymi i waniliowymi. Po wieloletnim dojrzewaniu w dębowych beczkach nabiera smaku wanilii i masła. Wino to nie może być leżakowane tak długo, jak wina czerwone. Jednak jest warte inwestycji ze względu na niekwestionowane walory oraz powszechne uznanie. Ze szczepu tego wyrabia się wiele szampanów.
Riesling – to szczep również białych win, pochodzi z Niemiec i obecnie znany jest w całej Europie. Wina charakteryzują się wysoką jakością, mocą i elegancją. W intensywnym bukiecie zapachów można wyczuć: jabłka, brzoskwinie, kwiat lipy i rumianku z nutami mineralnymi. Wina te posiadają wysoką kwasowość. Z szczepu Riesling wytwarza się wiele rodzajów win: wytrawne, półwytrawne, łagodne, po szlachetnie słodkie. Te cechy wina pozwalają osiągnąć wysokie ceny, co może uczynić inwestycję w nie bardzo atrakcyjną.
Sauvignon Blanc - pozwala na wyprodukowanie łagodnego białego wina uznawanego na całym świecie. Intensywny zapach owoców cytrusowych. W smaku może przewodzić na myśl zielone jabłka, gruszki, agrestu, porzeczkę, melony i mango z domieszką ziół. Zawiera duży poziom kwasowości. Stąd nie może być długo leżakowane i nie może być przedmiotem długoterminowych inwestycji.
Czym wyróżniają się wina inwestycyjne?
Rynek inwestycyjnych win
Inwestycje alternatywne polegające na ocenie najlepszych win i ich zakupie pozwalają uzależnić się od sytuacji na rynku finansowym. Wino najlepszej jakości może przynieść duży zysk. Najpopularniejsze wina inwestycyjne produkuje się we Francji. Niemal kultem otaczane są wina bordoskie. Potencjał inwestycyjny wina z regionu Bordeaux nie ma sobie równych. Wartość niektórych win może przyprawiać o ból głowy. Dobrą inwestycją w wino najlepszej jakości może być rynek win szlachetnych butelek szlachetnego wina zakup trunku z: Monbazillac, Burgundii, Rhône, Francja Południowa, Alzacja, Szampania, Vintage, Port Cognac, Armagnac. Dobrą inwestycją mogą być wina kalifornijskie, włoskie i australijskie. Rynek win daje możliwość pomnożenie kapitału. Stopa zwrotu zależy od jakości wina. W mojej ocenie przyszłość rynku wina wygląda dobrze.
Punktacja Parkera
Słynny amerykański krytyk Robert Parker, ekspert w świecie wina, stworzył system punktacji win szlachetnych oparty na czterech kryteriach: wygląd, zapach, smak, jakość i potencjał dojrzewania. Punktacja Parkera jest często wykorzystywana na rynku win inwestycyjnych. Butelka wina inwestycyjnego może kosztować kilka tysięcy złotych.
Kto jednak zechciałby sprawdzić co piło się w epoce napoleońskiej może kupić za jedyne 36 tysięcy funtów butelkę wina z 1799 roku. Każdego, kto żałuje, że nie stać go na tak stare roczniki chciałbym pocieszyć. Otóż wino bardzo stare liczące kilkadziesiąt lat są niejednokrotnie gorzkie i posiadają nieprzyjemny zapach.
W jakie wina warto inwestować?
Wina bordoskie z najlepszych châteaux w regionie Bordeaux są najczęściej przedmiotem inwestycji i na rynku win inwestycyjnych a ich udział stanowi około 50%. Wysokie ceny osiągają również niektóre wina młode z dobrego rocznika i marki. Historia pokazuje, że dotychczas najwyższe stopy zwrotu uzyskano z 30 rodzajów najlepszych win bordoskich.
Czy kupić wino inwestycyjne z beczki?
Intratną inwestycją może być wino kupowanie na rynku pierwotnym (en primeur) zaraz po zbiorach winogron lub kiedy jeszcze dojrzewa w beczkach. Po kilku latach napełnione butelki wina są gotowe do sprzedaży. Wówczas cena może być bardzo korzystna. W ten sposób wino może być kupione zanim trafi na rynek a po kilku latach trafiają w butelkach na rynek win kolekcjonerskich. Daje to najwyższy potencjał zarabiania. Im wcześniej nastąpi zakup wina będącego jeszcze w beczce tym wyższa stopa zwrotu.
Fundusze inwestycyjne wina szlachetnego
Inwestowanie w wino poprzez fundusz inwestycyjny nie wymaga specjalistycznej wiedzy na temat najlepszych win. Zarządzający portfelem alkoholi inwestycyjnych ma obowiązek monitorować rynek win szlachetnych i podejmować decyzje inwestycyjne. Fundusze inwestycyjne mają zdywersyfikowany portfel, co obniża ryzyko finansowe. Wino inwestycyjne stanowi główne aktywo funduszu. Fundusze inwestycyjne posiadają duże aktywa, więc są w stanie kupić nawet bardzo drogie butelki wina. Nie ma problemu przechowywania wina. Jednak prowizje pobierane przez fundusze inwestycyjne są bardzo wysokie.
Oferta funduszy inwestycyjnych inwestujących w wino jest to jednak opcja, która może być bardzo interesująca dla osób, które chcą inwestować w wino w sposób całkowicie pasywny i długoterminowy, a także dla inwestorów instytucjonalnych.
Rynek sprzedaży win wysokiej jakości
Warto inwestować
Inwestor prywatny może inwestować poprzez domy aukcyjne. Najpoważniejsze ośrodki handlu winem funkcjonują w Londynie i Chicago. Aby zainwestować na rynku wina należy otworzyć konto u brokera. Na nim będą rejestrowane zmiany stanu zgromadzonego wina.
Inwestor nie musi zabierać kupionego wina do domu. Skrzynki najlepszego wina można przechować w specjalnych piwnicach dostosowanych do przechowywania wina, gdzie monitorowana jest temperatura i wilgotność. W takich miejscach wino nie ulegnie zepsuciu a z czasem zyska na jakości.
Jak inwestować?
Generalnie lepszym rozwiązaniem jest zakup wina tańszego z dobrego rocznika niż przepłacanie za dobrą markę lecz ze słabego rocznika. Nie wiadomo, będzie zmieniać się wartość danego wina w przyszłości. Wino gorszej jakości ma niższy potencjał wzrostowy niż z lepszego rocznika.
A może winnica?
Zamożni inwestorzy mogą inwestować na rynku wina nabywając winnice nawet w odległych regionach świata. To nie jest wcale łatwe. Kto więc może pomóc? Takie usługi świadczy szwajcarski bank UBS, światowy lider bankowości dla najzamożniejszych klientów (Wealth Management).
Posiadając na koncie tego banku kwotę 50 mln franków szwajcarskich można stać się właścicielem winnicy w Bordeaux, Australii, Afryce Południowej.
Tego rodzaju usługi są określane mianem Wine Banking. Zakup winnicy może okazać się trafioną inwestycją. Oprócz nowego potencjału pomnażania majątku można odkryć nowy styl życia.
Popyt na wina inwestycyjne
Na całym świecie wina szlachetne są synonimem luksusu. Popyt na szlachetne wino kreują przede wszystkim inwestorzy z rynków zachodnich i bogacącego się Dalekiego Wschodu. Wina kupowane są nie tylko dla zysku ale również dal celów kolekcjonerskich. Rynek win szlachetnych daje możliwość zarabiania, kiedy na giełdzie jest bessa. Ci będą oddziaływać na popyt w segmencie win najlepszych. Najzamożniejsi nie są bynajmniej skłonni do skąpienia sobie przyjemności życia kupując wiele butelek szlachetnego wina. Dobrą inwestycją może być zakup wina niższej klasy. Ponadto na świecie podaż win nie wzrasta za popytem. Anomalie pogodowe wywołane zmianą klimatu na Ziemi niszczą niejednokrotnie plantacje winorośli. To ogranicza produkcję, szczególnie najlepszych trunków, do których produkcji są wymagane najlepsze szczepy oraz warunki. Stąd ograniczona podaż może skutkować wzrostem cen wina.
Ryzyko rynku inwestycyjnego win
Potencjał inwestycyjny
Inwestując należy brać pod uwagę potencjał inwestycyjny wina. Dobrą inwestycją będzie ta, która jest zyskowna i mało ryzykowna. Ceny wina nie zawsze idą w górę – mogą też spadać i to w najbardziej nieodpowiednim momencie, gdy inwestor chce zamknąć inwestycję. Należy liczyć się też z faktem, że rynek może być w danym momencie niepłynny, stąd za wina kupowane w celach inwestycyjnych można nie uzyskać satysfakcjonującej kwoty.
Nie zawsze inwestycje na rynku win szlachetnych są zawsze zyskowne. Wartość inwestycji w niektóre gatunki win może spaść. Dekoniunktura na rynku wina miała miejsce pod koniec ubiegłego stulecia po kryzysie azjatyckim i moskiewskim, kiedy nastąpiło załamanie rynków finansowych. Należy dodać, że inwestujący w wino ponieśli mniejsze straty niż inwestorzy na giełdach papierów wartościowych.
Brak regulacji
Rynek win szlachetnych nie jest regulowany, jak ma to miejsce w przypadku papierów wartościowych. W przypadku win wysokiej jakości może dochodzić do nadużyć lub manipulacji. Wysoka cena niektórych najlepszych win wymaga staranności w doborze winiarni lub pośredników w zawieraniu transakcji. Reputacja jednych i drugich winna być sprawdzona.
Ostrożność wskazana
Inwestycje w wino należą do długoterminowych. W tym czasie istnieje ryzyko niekorzystnej zmiany warunków na rynku wina, proporcjonalne do długości okresu inwestycji. Nigdy też nie wiadomo, jaka będzie jakość danego rocznika po kilku latach. Korzystając przy zakupach wina z serwisów internetowych należy zachować szczególną ostrożność, gdyż oprócz uczciwych firm grasuje w sieci wiele osób nieuczciwych. W przypadku oszustwa odzyskanie zainwestowanych środków może być praktycznie niemożliwe. Stąd zakup wina poprzez sieć nie powinien obejmować dużej ilości trunku u jednego sprzedawcy. Dysponując większą kwotą należy kupować butelki wina w wielu miejscach.
Indeks Liv - ex
Sytuację na rynku win dość dobrze odzwierciedlają zmiany indeksu Liv - ex. Jet to indeks win świata obrazujący tendencje zmian cen na rynku wysokiej jakości win. W jego koszyku znajdują się najlepsze wina inwestycyjne w tym wina bordoskie. Niejednokrotnie jego wzrosty przebijały indeksy rynku akcji. Co istotne, występuje niska korelacja cenowa między tym indeksem oraz indeksami akcji. Dziś, kiedy w gospodarce jest spowolnienie rynek win wysokiej klasy stanowi dobrą alternatywę.
Rozpoznanie win inwestycyjnych
Inwestowanie na rynku wina wymaga dużej znajomości tego aktywa. Istnieje na świecie wiele rodzajów różniących się pochodzeniem, rodzajem szczepu, sposobem produkcji oraz rocznikiem. Wymaga to dużo wiedzy a niejednokrotnie konsultacji. Nie zawsze jest łatwo dokonać zakupu rocznika wina o wysokim potencjale wzrostowym. Rynek kolekcjonerskich win nie charakteryzuje się jednolitym systemem informacyjnym o jakości poszczególnych rodzajów win czy ich obiektywnych cen. Może to powodować ryzyko przepłacenia przy zakupie lub nieotrzymania odpowiedniej ceny przy sprzedaży. Ceny wina ustalane na aukcjach są ustalane niejednokrotnie na lokalnym rynku, gdzie nie ma wystarczającej ilości ofert kupna i sprzedaży, które pozwoliłyby na obiektywne ustalenie ceny transakcyjnej. Butelka wina sprzedana poniżej ceny zakupu oznacza stratę. Kupowanie wina na rynku pierwotnym (en primeur) wymaga szczególnej staranności w sprawdzeniu winnicy, jak jej położenie, nasłonecznienie, warunków w jakich będzie wino produkowane i przechowywane a także reputacji winnicy. Dotyczącego zakupu rocznika wina o wysokim potencjale.
Jak sprzedać wino?
Rynek handlu winami nie jest wysoce płynny. Sprzedaż wina poprzez dom aukcyjny wiąże się z koniecznością zapłaty prowizji, która może być stosunkowo wysoka i wynosić nawet 10% wylicytowanej kwoty. Inna droga zamiany szlachetnego trunku na pieniądz to skorzystanie z usługi pośrednika, który może pomóc w sprzedaży dla innej piwnicy lub hurtowni. Inwestor może też w każdej chwili zabrać butelki wina z depozytu. Można również sprzedać trunek osobie będącej koneserem wina. W Polsce winami inwestycyjnymi zajmuje się kilka podmiotów, między innymi Wealth Solutions.
Podsumowanie - in vino veritas
Inwestycje alternatywne polegające na zakupie win wysokiej klasy z indeksu Liv - ex wiążą się z koniecznością zamrożenia kapitału na kilka lub kilkanaście lat. Stąd nadają się one dla osób, które posiadają odpowiednie oszczędności pozwalające regulować bieżące wydatki bez pogorszenia standardu życia. Skorzystanie z tej formy alternatywnego inwestowania pozwoli w trudnych czasach na giełdzie papierów wartościowych uchronić wartość portfel inwestycyjnego.