Wobec bardzo wysokich obciążeń podatkowych w Polsce interesującym rozwiązaniem wydaje się przenoszenie części opodatkowanej aktywności do państw o bardzo niskich podatkach i rozbudowanych regulacjach prawnych odnośnie tajemnicy bankowej - tak zwanych "rajów podatkowych".
Czym są raje podatkowe?
Niektóre z rajów podatkowych oferują całkowite zwolnienie z podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług pobieranych w miejscu siedziby spółki (co niestety nie wyklucza opodatkowania w miejscu osiągnięcia dochodu/dokonania obrotu). Jednocześnie w odniesieniu do pewnych rodzajów osób prawnych zarejestrowanych w niektórych rajach podatkowych: (a) brak jest obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, (b) brak jest obowiązku przedkładania sprawozdań finansowych organom administracji państwowej, (c) istnieje możliwość powoływania osób prawnych do zarządu? (d) istnieje możliwość odbywania posiedzeń zarządu poza granicami państwa macierzystego? (e) brak jest obowiązku ujawnienia udziałowców w oficjalnym rejestrze.
Pomimo bardzo elastycznej struktury spółka taka może normalnie występować w obrocie gospodarczym (także w Polsce): zaciągać zobowiązania, nabywać prawa, pozywać i być pozywana. Spółka taka może również założyć rachunek bankowy i dokonywać za jego pośrednictwem rozliczeń pieniężnych.
Z drugiej strony, wykorzystując w obrocie krajowym podmioty mające siedzibę w raju podatkowym należy wziąć pod uwagę negatywne konsekwencje, jakie może wiązać z tym faktem lokalne prawo podatkowe (w przypadku Polski konsekwencje takie występują w przypadku państw i terytoriów wskazanych w rozporządzeniach Ministra Finansów z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową dla celów podatku dochodowego od osób prawnych oraz dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych).
Jednakże poza współpracą z klasycznymi rajami podatkowymi istnieje także możliwość tworzenia korzystnych podatków "wehikułów korporacyjnych" w państwach, które nie mają opinii terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową. Należą do nich m.in. Stany Zjednoczone (stany Delaware i Wyoming), Portugalia (wyspa Madera), Cypr, Luksemburg.
Operacja przeniesienia części działalności do raju podatkowego może odbyć się w sposób całkowicie "zdalny" i nie wymaga nawet fizycznego opuszczenia granic Polski. Tym bardziej nie jest konieczne, aby zmieniać miejsce zamieszkania albo siedziby zakładu produkcyjnego.
Warto też wskazać na możliwość otwarcia biura dla spółki z siedzibą w raju podatkowym w renomowanej lokalizacji mieszczącej się w innej części świata. Spółka może więc posiadać np. adres biura na Wall Street w Nowym Jorku, w Petronas Twin Towers w Kuala Lumpur, w Bank of America Tower w Hong Kongu czy Sheraton Plaza w Warszawie. Adres biura będzie mógł figurować na stronie internetowej i oficjalnych materiałach serwisu jako adres do korespondencji. Natomiast adres siedziby rejestrowej będzie pojawiał się wyłącznie w oficjalnej korespondencji (np.umowy).
Jakie korzyści oferują raje podatkowe?
Przepisy niektórych państw oferują możliwość tworzenia wyspecjalizowanych osób prawnych, których podstawowym celem jest ochrona masy majątkowej przechowywanej w tego rodzaju "wehikule" korporacyjnym przed ryzykiem roszczeń osób trzecich.
Jednocześnie podmioty te mają obowiązek zarządzać swoim majątkiem na korzyść konkretnych beneficjentów - osób wskazanych w dokumentach korporacyjnych. Dzięki takiemu rozwiązaniu dochodzi do wyodrębnienia pewnej masy majątkowej, która nie jest obciążona ryzykiem związanym z bieżącą działalnością gospodarczą.
Beneficjenci takiej struktury mogą więc korzystać z masy majątkowej zgromadzonej w "wehikule" nie będąc jej właścicielami.
Jest to doskonałe rozwiązanie dla osób, które chcą trwale zabezpieczyć swoją przyszłość przed nieoczekiwanymi kolejami losu.
Stare porzekadło głosi, że dwie rzeczy są w życiu pewne - śmierć i podatki. Wydaje się jednak, że zestawienie śmierci i podatków nie jest do końca trafne, ponieważ śmierć podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a za to podatki nie podlegają śmierci.
Raje podatkowe nie są cudownym panaceum na obciążenia podatkowe, jednak istnieje szereg konstrukcji, dzięki którym zaangażowanie spółek off-shorowych pozwala zmniejszyć obciążenia podatkowe albo wręcz powoduje ich likwidację.
Niektóre z tych konstrukcji mają charakter bardzo złożony - inne są zaskakująco proste. W pewnych wypadkach dzięki zamianie kilku słów w treści umowy można radykalnie zmienić jej skutki podatkowe.
Dlatego zawsze warto zweryfikować, czy zyskowna transakcja nie może zostać zoptymalizowana podatkowo.
Przechwalanie się posiadanym majątkiem to najprostsza metoda, aby go stracić.
Dlatego też warto jest szukać rozwiązań, które zapewniają ochronę informacji o naszym statusie majątkowym przed niepowołanym dostępem osób trzecich.
Niektóre z rajów podatkowych zapewniają najsilniejszą na świecie ochronę tajemnicy bankowej oraz programowo nie współpracują z podmiotami zewnętrznymi w zakresie wymiany informacji na temat sytuacji finansowej swoich obywateli i korporacji. Niektóre z nich w ogóle nie gromadzą takich informacji, albowiem nie oczekują od swoich spółek prowadzenia księgowości ani sprawozdawczości finansowej, co powoduje, że żadne informacje na temat operacji prowadzonych przez takie spółki nie są ujawniane osobom trzecim.
Podsumowanie
Robert Nogacki jest radcą prawnym i twórcą Kancelarii Prawnej Skarbiec.Biz