Forex (ang. Foreign Exchange) to największy rynek finansowy świata. Handel walutami trwa nieprzerwanie całą dobę, od poniedziałku do piątku. Dobowe obroty przekraczają trzy biliony dolarów, przy czym 90% obrotów dotyczy transakcji spekulacyjnych, pozostałe to transakcje zabezpieczające (hedging) i interwencyjne.
Czym jest forex?
Intensywność obrotów na rynku walutowym forex przesuwa się od wschodu do zachodu wraz z porami dnia. W piątek wieczorem ruch na forex usypia aby w niedzielę w nocy obudzić się, do pracy wstaje daleka Azja. Na forex kwotowane są pary walut, oznaczane następująco: 3 pierwsze litery stanowią kod wg ISO waluty bazowej, 3 następne litery – kod waluty kwotowanej, np. EURUSD, GBPJPY, USDPLN.
Kupno waluty – pozycja długa. Sprzedaż waluty – pozycja krótka.
Waluta bazowa – waluta, którą inwestor kupuje lub sprzedaje.
Waluta kwotowana – waluta, w której następuje rozliczenie transakcji kupna lub sprzedaży waluty bazowej. Np. symbol CHFPLN oznacza, że frank szwajcarski (CHF) jest kupowany/sprzedawany za złote (PLN).
Kurs 2,9582 CHFPLN oznacza kupno/sprzedaż CHF po kursie 2,9582 PLN.
W parze walutowej wartość jednej waluty wobec drugiej wzrasta a drugiej jednocześnie spada.
Sentencje
1. Jeżeli spodziewasz się, że pierwsza waluta w parze walutowej ABCDEF zyska na wartości wobec drugiej, wówczas kup tą pierwszą, sprzedając drugą (pozycja długa).
2. Jeżeli spodziewasz się, że pierwsza waluta w parze walutowej ABCDEF straci na wartości wobec drugiej, wówczas sprzedaj tą pierwszą, kupując drugą (pozycja krótka).
Przykłady
Jeżeli spodziewasz się, że kurs EURPLN wzrośnie, to zajmij pozycję długą, tj. kup euro sprzedając złotówki (otrzymujesz euro, płacisz złotówkami).
Jeżeli spodziewasz się, że kurs EURPLN spadnie, to zajmij pozycję krótką, tj. sprzedaj euro kupując złotówki (pozbywasz się euro, otrzymujesz złotówki).
Inwestycje w waluty – notowania i ryzyko
Notowania są podawane z dokładnością 0,0001, wyjątki dla par najpłynniejszych, np. EURUSD, dokładność 0,00001.
Minimalna zmiana notowań 1 pips = 0,0001. Figura = 100 pips.
W notowaniach są podawane dwa kursy: bid i ask, np. 2,8504-2,8526 USDPLN.
- bid – cena, po jakiej broker jest gotów kupić walutę
- ask (offer) – cena, po jakiej broker jest gotów sprzedać walutę (bid < ask)
Różnica między ask i bid jest to spread. W powyższym przypadku spread wynosi 0,0022 USDPLN (22 pips). Im bardziej płynna para walutowa i większa aktywność na rynku, tym spread jest mniejszy.
Transakcje walutowe można przeprowadzać za pomocą internetowej platformy z domowego komputera lub poprzez instytucję finansową (bank, dom maklerski) składając odpowiednie zlecenie.
Zarabianie na walucie poprzez inwestowanie na rynku forex jest bardzo ryzykowne – wysoka dźwignia finansowa i duża zmienność kursów. Wymaga dużych nakładów pracy, wiedzy, predyspozycji psychicznych. Nie wskazane dla osób z awersją do ryzyka, z problemami zdrowotnymi oraz dysponujących skromnymi środkami.
W praktyce zazwyczaj inwestorzy stosują zlecenia ograniczające straty (ang. stop-loss), które zamykają automatycznie pozycję, gdy kurs waluty osiągnie ustalony poziom. Istnieją również inne rodzaje zleceń, pozwalające realizować indywidualne strategie. Żadne ze zleceń nie eliminuje całkowicie ryzyka.
Nie należy korzystać z usług oferowanych przez nieznane instytucje, których jest wiele w Internecie. Łatwo paść ofiarą oszustwa, a dochodzenie swoich praw praktycznie niemożliwe.
Inwestycje w waluty – kalkulacja wyniku inwestycji
Aby obliczyć zysk lub stratę należy obliczyć różnicę ceny sprzedaży i ceny kupna waluty. Przykład: Inwestor przewidujący wzmocnienie dolara USA wobec złotego zajmuje długą pozycję, kupuje więc lot 1.000.000 USD, rozliczając się w złotówkach (PLN).
Aktualne notowania USDPLN: bid-ask 2,8504-2,8526 USDPLN. Transakcja kupna 1 mln USD jest zawarta po kursie ask=2,8526 USDPLN (wartość transakcji 3.952.600 PLN).
Inwestor wpłaca depozyt 1% wartości transakcji (dźwignia finansowa = 100:1), kwotę 28.526 PLN (równowartość 10.000 USD).
Po pewnym czasie notowania wzrosły do: bid-ask 2,8576 -2,8598 USDPLN i inwestor zamknął pozycję, sprzedając 1 mln USD po kursie bid=2,8576 USDPLN (wartość transakcji 2.857.600 PLN).
Różnica kursów: 2,8576-2,8526=0,0050 USDPLN (50 pips)
Wynik z inwestycji = 2.857.600 PLN - 2.852.600 PLN= +5.000 PLN Stopa zwrotu z inwestycji wynosi:
(5.000 PLN/28.526 PLN) x 100% = 17%
Kurs USDPLN wzrósł o: 0,0050/2,8526) x 100% = 0,17%
Stopa zwrotu jest 100 razy wyższa, niż zmiana kursu USDPLN (efekt dźwigni finansowej).
Inwestor zajmujący przeciwstawną pozycję poniósł analogiczną stratę.
Inwestycje w waluty - czynniki wpływające na notowania walut
Wskaźniki makroekonomiczne - pokazują kondycję gospodarki (PKB, produkcja, inflacja, sprzedaż, bilans płatniczy, zadłużenie etc). Im lepsze, tym waluta silniejsza.
- Polityka gospodarcza - decyzje gospodarcze, finanse publiczne, polityka podatkowa.
- Polityka monetarna - decyzje w sprawie stóp procentowych, interwencje walutowe. Przy podwyżce stóp procentowych inwestorzy długoterminowi kupują papiery skarbowe, więc kupują walutę krajową, co powoduje jej umocnienie. Skutek działania kapitału spekulacyjnego jest odwrotny - podwyżka stóp procentowych oznacza spadek cen obligacji, czyli spadek zysków, a to skłania spekulantów do sprzedaży posiadanych papierów skarbowych i sprzedaży waluty kraju, co powoduje spadek jej wartości.
- Wypowiedzi osobistości – oświadczenia publiczne znaczących polityków i osób mających wpływ na gospodarkę, w szczególności przedstawicieli banku centralnego i ministerstwa finansów – odsłaniają poglądy i plany dotyczące gospodarki i polityki monetarnej.
- Duże prywatyzacje i inwestycje bezpośrednie - napływ kapitału zza granicy, inwestorzy zagraniczni kupują walutę kraju aby kupić akcje, rośnie na nią popyt, więc wzmacnia się.
- Transfery kapitału zza granicy – napływ walut obcych od instytucji i osób fizycznych.
- Sytuacja gospodarcza w regionie lub państwach powiązanych (np. UE) – inwestorzy postrzegają dany kraj jako składnik regionu, który ma wpływ na jego kondycję.
- Spekulacja i transakcje carry trade – kupno lub sprzedaż waluty wpływa na jej wartość.