Cypr cudowna wyspa, położona na skrzyżowaniu trzech wielkich kultur i szlaków handlowych. Strategiczne położenie, świetnie rozwinięta infrastruktura, gospodarka otwarta na świat, liberalne otoczenie biznesu, członek Unii Europejskiej i Strefy Euro.
Cypr to małe państwo, gdzie dochód narodowy na jednego mieszkańca stanowi około 85% średniej unijnej i jest o 60% wyższy niż w Polsce. Łagodny subtropikalny klimat, świetne warunki dla robienia biznesu oraz wyśmienite wina. Czy Polscy biznesmeni dotarli na tą wyspę, nie tylko aby skorzystać z niewątpliwych walorów turystycznych lecz także aby prowadzić tam interesy? Czy wykorzystują możliwości, jak to czynią biznesmeni z innych krajów?
Przyjazny system
Gospodarka cypryjska opiera się głównie na sektorze usługowym, przynoszącym 75 proc. dochodu narodowego. Dzięki korzystnemu i przyjaznemu otoczeniu biznesowemu Cypr przyciąga od lat inwestycje zagraniczne. Wiedzą o tym dobrze Rosjanie, Anglicy czy Niemcy. Również coraz więcej polskich spółek kieruje swój wzrok na tą słoneczną wyspę. Jak podała Rzeczpospolita, już tysiąc polskich spółek jest obecnych na Cyprze. Między innymi poprzez przedsiębiorstwa zarejestrowane na Cyprze dokonywane są transakcje kupna i sprzedaży akcji i udziałów polskich spółek. Pozwala to na uniknięcie płacenia podatku od zysków kapitałowych oraz podatku od czynności cywilno-prawnych. To wszystko dzięki umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartej pomiędzy Rzeczpospolitą Polską oraz Republiką Cypru. Decydując się na założenie spółki na Cyprze należy liczyć się z wydatkiem co najmniej 5 tys. euro. Specjalizujące się w oferowaniu usług tamtejsze kancelarie prawne oferują pełny serwis – wszelkie sprawy urzędowe, bankowe a także późniejsze prowadzenie spraw spółki. Pracownicy takiej kancelarii mogą też pełnić funkcje w zarządzie czy radzie nadzorczej, co pozwala na uzyskanie statusu spółki cypryjskiej.
Cypr, posiada stosunkowo mały lokalny rynek oraz bardzo wysoki stan zatrudnienia (stopa bezrobocia ok. 4%) nie jest zainteresowany przyciągnięciem dużych inwestycji – Widoczne jest ukierunkowanie na wzmocnienie pozycji jako „europejskiego centrum biznesu”. Już obecnie widać, że buduje się tam infrastrukturę pozwalającą na świadczenie najnowocześniejszych usług biznesowych.
Są to usługi księgowe, consultingowe, bankowe, informatyczne, projektowe, edukacyjne, inżynierskie, prawne, frachtowe, opieki zdrowotnej i marketingowe.
Generalnie, polityka gospodarcza rządu jest zorientowana na przyciąganie inwestycji w sektorach nowoczesnych, wdrążających nowe technologie oraz stymulujące działalność badawczo-rozwojową.
Nie funkcjonują praktycznie żadne restrykcje w stosunku do obywateli krajów Unii Europejskiej w zakładaniu przedsiębiorstw na Cyprze. Są oni traktowani na równi z rezydentami Cypru. Stąd polscy inwestorzy mogą prowadzić działalność we wszystkich sektorach gospodarki, obejmując nawet 100 proc. udziałów w spółkach. Należy przy tym zaznaczyć, że wszystkie transakcje zawierane z Cyprem są zgodne z unijnymi standardami.
Cypr stanowi idealne miejsce na lokalizację firm holdingowych. Firmy takie po zapłaceniu 10-procentowego podatku mogą wypłacać dywidendy bez odprowadzania podatku u źródła (witholding tax).
Cypryjskie specjalności
Cypr jest światowym potentatem w produkcji a także eksporterem do 70 krajów farmaceutyków. Wartość eksportu stanowi który stanowi 21%% całego eksportu tego kraju. Przemysł farmaceutyczny dysponuje najnowocześniejszymi technologiami, wyspecjalizowanymi kadrami, stale rozbudowaną i modernizowaną infrastrukturą produkcyjną, wytwarzającą szeroką paletę produktów eksportowanych do 70 krajów świata. Główne kategorie leków obejmują: antybiotyki, środki przeciwbólowe, moczopędne, antyalergiczne, przeciwcukrzycowe, wspomagające krążenie, hormony, witaminy, preparaty na kaszel i przeziębienia, środki wykrztuśne i szereg innych.
Cypryjskie farmaceutyki są prawie nieobecne w Polsce. Stąd wśród cypryjskich firm farmaceutycznych istnieje duże zainteresowanie poszukiwaniem partnerów handlowych na naszym rynku.
Cypr to również wspaniałe wina, o czym polski konsument niestety nie wiele wie. Winorośl jest tam uprawiana od czterech tysięcy lat. Klimat oraz dogodne warunki glebowe pozwalają na uprawę lokalnych a także najlepszych międzynarodowych szczepów. Plantacje winorośli zajmują na Wyspie 14 tysięcy hektarów i pozwalają na zebranie 60 tysięcy ton dorodnych winogron. Z tego połowa jest przeznaczana na produkcję wina.
Aż 80% przemysłu winiarskiego należy do czterech potentatów: KEO, ETKO, SODAP i LOEL. Pozostałą część rynku winiarskiego zajmują małe, niejednokrotnie rodzinne przedsiębiorstwa.
Symbolem cypryjskich win jest wino Commandaria, należące do najstarszych na świecie. Zachwycał się nim Seneka, sławili je Krzyżowcy. Dowodem uznania jest fakt, że od kilkunastu lat posiada własną apelację – Appellation d’Origine Controlee. Commandaria jest wytwarzana z lokalnych szczepów: Mavro i Xynisteri. Winogrona są zrywane ręcznie i suszone na słońcu od 8 do 15 dni, co pozwala na usunięcie wody i koncentrację cukru.
Nie krótszą niż winorośl tradycję uprawy posiadają drzewa oliwne, których plantacje zajmują 13 tysięcy ha. Pozwalają one na wytłoczenie od 7 tysięcy do 12 tysięcy ton oliwy w ciągu roku.
W ostatnich latach wzrasta dynamicznie powierzchnia plantacji ekologicznych tzn. nie stosujących środków chemicznych, owadobójczych i nawozów. Cypr jest znanym w świecie producentem i eksporterem tłoczonej na zimno oliwy Extra Virgin, zalecanej przez specjalistów żywieniowych. Doskonały klimat, odpowiednia gleba, ścisły nadzór wyspecjalizowanych międzynarodowych firm i instytutów badawczych zapewnia najwyższe światowe standardy cypryjskiej oliwy.
Cypryjskie ziemniaki podbiły już wiele krajów, głównie Grecję, Wielką Brytanię i Niemcy. Pojawiły się również w Polsce - widzimy je na wielu bazarach warzywnych i marketach. To drugi po farmaceutykach hit eksportowy tego państwa (7,9%). Bogata w minerały, czerwona gleba w pobliżu Larnaki powoduje, że mają one wyjątkowy smak i jakość oraz czerwonawą skórkę. Warunki klimatyczne panujące na Cyprze pozwalają na uprawę ziemniaków przez cały rok. Dzięki temu całoroczna oferta obejmuje wyłącznie ziemniaki młode, które posiadają najlepszy smak. Dzięki niewielkiemu udziałowi maszyn, ziemniaki znajdują się w doskonałej kondycji i nie są uszkodzone. Na nasze stoły trafiają bezpośrednio z pól uprawnych.
Klimat Cypru pozwala na uprawę wysokiej jakości owoców cytrusowych Przez większą część roku są dostępne cytryny, grejpfruty, pomarańcze i mandarynki. Łącznie uprawy cytrusów zajmują 54 tysiące hektarów. Głównymi odbiorcami cypryjskich cytrusów są kraje Unii Europejskiej z Wielką Brytanią na czele (25%).
Ser halloumi to jeden ze znaków rozpoznawczych Cypru, który posiada wyłączność na jego produkcję. Jego tradycja jest uświęcona od wieków, podobnie jak polskiego oscypka. Biały, półtwardy, produkowany według starej receptury z mieszanki owczego, krowiego i koziego mleka z dodatkiem mięty - posiada niepowtarzalny smak i właściwości. To perła w koronie śródziemnomorskich serów. Halloumi jest hitem eksportowym Cypru. Delektują się nim smakosze w krajach Unii Europejskiej, Stanach Zjednoczonych, również w krajach arabskich i Bliskiego Wschodu. Można go spożywać bezpośrednio, w plastrach, posypywać makaron, grilować i smażyć. Świetnie smakuje z pomidorami, oliwkami, bakłażanem, kaparem i ziołami. W Polsce niestety nieznany - a szkoda, ponieważ wzbogaciłby stoły smakoszy serów spoglądających dotychczas na Szwajcarię i Francję.
Szansa na współpracę
Największymi dostawcami dóbr na Cypr są państwa UE, których udział w całkowitym imporcie Cypru w 2006 r. wyniósł 65%. Głównymi partnerami w tym zakresie jest Grecja, Wielka Brytania, Francja i Holandia.
Poziom wymiany handlowej Polska – Cypr jest w dalszym ciągu niezadowalający. Sytuacja ulega jednak poprawie z roku na rok. Zawsze występowała zdecydowana nadwyżka handlowa z naszej strony W poprzedniej dekadzie na saldo handlowe wpływały zamówienia zarejestrowanych na Cyprze międzynarodowych spółek armatorskich, które dokonywały w naszych stoczniach zakupów statków.
Wartość importu towarów z Cypru jest w dalszym stopniu niska, chociaż w ostatnich trzech latach widoczne jest zainteresowanie naszych importerów towarami z tej malowniczej wyspy.
Poznaliśmy już i rozsmakowaliśmy się w cypryjskich ziemniakach. Importerzy nasi nie wykorzystują istniejącej jeszcze niszy obejmującej takie towary jak: wyroby farmaceutyczne, sery (zwłaszcza ser halloumi), ryby i owoce morza, wina, winogrona, cytrusy, kosmetyki, meble, tekstylia.
Cypr importuje z naszego kraju przede wszystkim wyroby gotowe. Sprzedajemy dość szeroki i zdywersyfikowany koszyk dóbr, obejmujących w szczególności artykuły elektryczne i elektroniczne, AGD, meble, zabawki, wyroby przemysłu chemicznego, hutniczego maszynowego, farmaceutycznego. Mostostale dostarczają na Cypr konstrukcje stalowe. Eksportujemy również na wyspę mięso i wyroby mięsne, owoce, warzywa, grzyby i wyroby alkoholowe.
W dobrze rozumianym interesie polskich przedsiębiorców leży szerokie wykorzystanie możliwości biznesowych, jakie stwarza Cypr a także rozwój wzajemnej współpracy gospodarczej i podtrzymanie trendu wzrostowego polskiego eksportu dla tradycyjnych i nowych asortymentów towarowych.
Należy wierzyć zatem, że Cypr oprócz niewątpliwych walorów turystycznych dostarczy nam również wartościowych towarów i rozkoszy podniebienia, szczególnie dla smakoszy serów i win.